مقایسه قیمت طلا و دلار در ده سال اخیر در ایران

در مقایسه قیمت طلا و دلار در ده سال اخیر با رشد سالانه حدود 95 درصدی طلا و 38 درصدی دلار روبرو خواهیم شد که بیشترین رشد سالانه مربوط به سال 1397 معادل 167 درصد بوده است و کمترین رشد در سال 1395 به مقدار 14 درصد اختصاص دارد. بازده کلی ده ساله طلا 43 برابر و دلار نیز بیش از 20 برابر بوده است.

طلا و دلار به عنوان دو ابزار مهم در حفظ ارزش سرمایه به حساب می‌آیند که بررسی رفتار آن‌ها در عین بررسی عوامل موثر بر تغییرات قیمت می‌تواند به روند کلی این دو ویژگی در آینده کمک کرده و بسیاری از مسائل اقتصادی و سیاسی را به ویژه برای فعالان این حوزه برآورد کند.

 به همین جهت، بررسی و مقایسه بازدهی قیمت طلا و دلار طی ده سال برای افراد شاغل در این زمینه اطلاعات لازم را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. سعی کردیم با کمک تحلیلگران طلاین مسیر افت و خیز احتمالی بازار طلا و دلار طی ده سال اخیر را تحلیل و بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

جدول قیمت طلا و دلار در ده سال گذشته

یکی از بهترین روش‌ها برای بررسی و برآورد دقیق‌تر قیمت طلا و دلار در ده سال اخیر ارائه داده‌ها از طریق جدول است که کمک می‌کند درک بهتری نسبت به تغییرات داشته باشید. به همین جهت، سعی کردیم مسیر حرکتی طلا و دلار را طی جدول زیر به تصویر بکشیم تا مقایسه رشد طلا و دلار یا کاهش ارزش آن کاملا ملموس باشد.

توجه: در جدول زیر میانگین قیمت طلا و دلار در هر سال ذکر شده است. بدیهی است که هر دو دارایی در طول سال با نوسانات متعددی روبرو شده اند.

سال	میانگین قیمت هر گرم طلای 18 عیار به تومان	درصد تغییر طلا نسبت به سال قبل	میانگین نرخ دلار آزاد به تومان	درصد تغییر دلار نسبت به سال قبل
1394	98،000	–	3،400	–
1395	113،000	15.3%+	3،600	6%+
1396	120،000	6.19%+	4،200	17%+
1397	400،000	233.3%+	12،500	198%+
1398	412،000	3%+	13،500	8%+
1399	1،200،000	191.3%+	24،500	81%+
1400	1،233،000	2.75%+	26،000	6%+
1401	2،632،000	113.5%+	37،000	42%+
1402	3،253،000	23.6%+	51،000	38%+
1403	5،100،000	56.8%+	62،000	21%+
1404 (برآورد تا آبان ماه)	10،787،000	111.5%+	74،000	19%+

مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1395

سال 1395 یکی از سال‌های به نسبت آرام اقتصادی برای ایران بعد از شوک ارزی دهه 90 بود. اثرات به جای مانده از برجام که در اواخر سال 1394 امضا شده بود، خبر از ثبات نسبی بازار می‌داد. در این سال میانگین قیمت هر گرم طلای 18 عیار برابر با 113،000 تومان و قیمت دلار 3600 تومان بود که نسبت به سال گذشته رشد شدیدی نداشت. اما، در حالت کلی، طلا 15 درصد و دلار تنها 6 درصد رشد داشت.

رشد کم دلار باعث شد که طلا هم رشد چندانی نداشته باشد. چرا که تغییرات دلار اثر مستقیمی بر تغییرات قیمت طلای آب‌شده و سایر انواع طلا در ایران دارد. تقریبا مقدار رشدی که طلا در این سال تجربه کرد بیشتر به دلیل افزایش قیمت جهانی طلا بود. 

در واقع اثر تغییرات قیمت دلار کمتر بود. در این سال سیاست بانک مرکزی مبنی بر تثبیت ارزی موجب شد قیمت ارز کنترل شده و در مقابل قیمت طلا نیز به ثبات نسبی برسد.

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1396

قیمت هر گرم طلای 18 عیار در سال 1396 برابر با 120،000 تومان بود که نسبت به سال گذشته رشد 6.19 درصدی را به خود دید. در این زمان، وضعیت بازار با افزایشی تدریجی روبرو شده بود که به دلایل مختلفی دور از انتظار نبود. نرخ تورم رسمی 10 درصدی و رشد اقتصادی 4 درصدی با فضای سیاسی برجام ترکیب شد و منجر به افزایش تدریجی نرخ ارز و متعاقبا افزایش تدریجی قیمت طلا شد.

مقایسه افزایش قیمت طلا و دلار در این سال نشان می‌دهد که بازار طلا و ارز کم کم از حالت ثبات خارج شده و با رشد روبرو شد. عامل این رشد، تهدیدهای سیاسی بین‌المللی، رشد جهانی اونس طلا، افزایش تقاضای ارز و کاهش اعتماد به ثبات برجام بودند. در نیمه دوم سال قیمت طلا و دلار مسیری صعودی داشتند.

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1397

سال 1397 مصادف با سال رشد دلار بود و قیمت دلار تقریبا 3 برابر شد. بنابراین، در این سال، اگر دلار می‌خریدید سود بیشتری از خرید طلا نصیب شما می‌شد. این سال یکی از بحرانی‌ترین سال‌های اقتصادی برای ایران بعد از دهه 70 بود. 

در این سال با خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم‌های نفتی و بانکی با کاهش شدید درآمد ارزش، افت ارزش ریال، افزایش تورم و رشد تقاضای سفته بازی مواجه بودیم که تاثیر زیادی بر تغییرات نرخ دلار و طلا در ایران داشت.

قیمت میانگین هر گرم طلا در سال 1397 معادل 400،000 تومان بود و در این سال قیمت طلا 18 عیار و سایر انواع عیار طلا نیز رشد 3 برابری را تجربه کرد. در نتیجه، با کاهش اعتبار ارزش ریال، چرخه جدید تورم بر جامعه حکمفرما شد و اثر آن افزایش تقاضا برای خرید دلار و طلا بود.

مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1398

در سال 1398، طلا با رشد 3 درصدی مواجه شد و در مقابل قیمت دلار 8 درصد افزایش داشت. اما، هر دو به عنوان یک پناهگاه امن سرمایه به حساب می‌آمدند. اقتصاد ایران در این سال نسبت به سال قبل ثبات بیشتری را به خود دید. البته این ثبات تا زمان افزایش قیمت بنزین بود. 

در نتیجه میزان تورم بالا تاثیر خود را بر بازار طلا گذاشته بود و افزایش تقاضا برای خرید طلا به منظور حفظ ارزش سرمایه همچنان ادامه داشت. از عوامل موثر دیگر بر افزایش درصد قیمت طلا نسبت به سال قبل می‌توان به کاهش درآمد ارزی دولت، انتظارات تورمی و تشدید تحریم‌های امریکا اشاره کرد.

در این شرایط زمانی که به سمت نیم دوم سال حرکت می‌کردیم که مصادف با سال نو میلادی بود، خبرهایی مبتنی بر شیوع بیماری همه گیری به نام کرونا به میان آمد که میزان تقاضا برای خرید طلا به ویژه طلای آب‌شده را افزایش داد و سرمایه‌گذاران را به سمت بازار طلا کشاند. تنش‌های سیاسی موجود در منطقه نیز باعث افزایش قیمت دلار شد و قیمت دلار را به 13،500 تومان رساند که نسبت به افزایش طلا، افزایش ناچیزی داشت.

مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1399

سال 1399 سالی بود که با شروع شیوع بیماری کرونا همزمان بود. در این سال در کنار عوامل اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی، بیماری همه گیر کرونا هم مزید بر علت شده بود تا بتواند قیمت طلا را نسبت به سال قبل با رشد 191 درصدی مواجه کند. بنابراین، سال 99 پرنوسان‌ترین سال از سال 1390 به حساب می‌آمد. نکته‌ای که در روند قیمت طلا بعد از انقلاب نیز قابل توجه است.

مقایسه قیمت دلار و طلا در این سال نشان می‌دهد که هر دو گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری بودند. نرخ دلار در سال 1399 نسبت به سال قبل 81 رشد رشد داشته است. نقدینگی بالا و تحریم‌ها از عوامل رشد دلار بودند. تورم، بیماری کرونا و افزایش قیمت دلار منجر به افزایش تقاضا برای خرید طلا شد که بازار طلا را با رشد بی‌سابقه‌ای روبرو کرد.

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1400

قیمت هر گرم طلای 18 عیار در سال 1400 از نهصد هزار تومان وارد کانال یک میلیون شد. در این سال طلا نسبت به سال قبل 2.75 درصد رشد داشت و قیمت آن به ازای هر گرم طلای 18 عیار برابر با 1،233،000 تومان شد. سال 1400، بعد از طوفان اقتصادی سال 1399، یک سال آرام اقتصادی تلقی شد.

شروع دوباره مذاکرات وین، تغییر دولت و در نظر گرفتن سیاست‌های اقتصادی جدید، میزان نقدینگی بالا و تورم همگی بر رفتار دلار و طلا اثراتی به جای گذاشت. در این سال بورس تهران سقوط بدی داشت و بسیاری از افراد را به سمت بازارهای دیگری چون طلا کشاند. 

به همین جهت، تمرکز سرمایه‌گذاری به سمت طلا رفت و با افزایش روبرو بود. رشد اقتصادی سال 1400 بعد از گذار از کرونا رشد 3 درصدی داشت و در نهایت، بازار طلا و ارز دلار تقریبا نسبت به سال گذشته حرکت ملایم‌تری را بروز داد.

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1401

با مقایسه نمودار طلا و دلار در سال 1401، خواهید دید که طلا و دلار در این سال با رشد بسیار بالایی روبرو بوده‌اند. هر گرم طلای 18 عیار در سال 1401 نسبت به سال گذشته با قیمت 2،632،000 تومان، 113.5 درصد رشد داشته و دلار با قیمت میانگین 37000 تومان در سال، 42 درصد از سهم رشد را به خود اختصاص داده است.

این رشد قابل توجه در دلار و طلا به دلیل طولانی شدن مذاکرات و به نتیجه رسیدن آن، تورم بالای داخلی، افزایش نقدینگی، سیاست‌های مالی دولت بوده است. در این سال، طلا بیشتر از سکه رشد کرد و افرادی که بین سرمایه‌گذاری در طلا یا سکه، طلا را برای سرمایه گذاری انتخاب کردند، انتخاب بسیار هوشمندانه‌ای را انجام داده بودند.

مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1402

در مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1402 با توجه به جدول بالا می‌توان دریافت که قیمت طلا و دلار هر دو تقریبا با یک سرعت رشد داشته‌اند. طلا با 23.6 درصد و دلار با 38 درصد رشد نسبت به سال قبل تقریبا رشدی در یک بازه با چند پله تفاوت تجربه کرده‌اند.

در این سال، طلا و دلار هر دو به عنوان سرمایه‌ای امن در سرمایه گذاری بودند. دلیل افزایش بیشتر طلا در واقع تورم موجود در جامعه و افزایش نرخ ارز داخلی بود که این دو ویژگی بر قیمت طلا تاثیر بسزایی دارند. 

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1403

رشد 56.8 درصدی طلا و 21 درصدی قیمت دلار در سال 1403 نسبت به سال قبل اتفاق افتاد. اگرچه قیمت طلا نسبت به سال قبل افزایش یافت و به گرمی 5،100،000 میلیون تومان رسیده بود. اما، قیمت سکه امامی و سایر انواع سکه با کاهش کمی دست و پنجه نرم می‌کرد. دلیل افت قیمت سکه نیز رکود در سرمایه گذاری و موارد دیگر دیگر اعلام شده بود. در این سال افزایش درآمد نفتی و غیر نفتی بر قیمت دلار اثر گذاشته بود و بازار را مهیا خرید دلار کرده بود که افراد بتوانند سود کنند.

 مقایسه قیمت طلا و دلار در سال 1404

اکنون که در ماه هشتم سال 1404 هستیم و نیمه بیشتر سال را طی کرده‌ایم، قیمت میانگین طلا از فروردین تا این لحظه 7،400،000 میلیون تومان اعلام شده است. البته، قیمت طلا به تاریخ 6 آبان 1404 برابر با 10،787،000 میلیون تومان است و طبق گزارش‌های ماهانه و فصلی، قیمت طلا نسبت به مجموع سال گذشته 111.5 درصد رشد کرده است.

 جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل، تنش‌های منطقه، بلاتکلیفی مذاکرات و وضعیت اقتصادی جهان نیز بر قیمت دلار اثرگذار بود و قیمت دلار را که در سال گذشته 62،000 تومان بود به میانگین 74000 تومان رساندند که این موضوع خبر از رشد 19 درصدی دلار تا این لحظه را می‌دهد.

در سال 1404 تا این لحظه، سرمایه گذاری بیشتر حول طلا می‌چرخد و خرید طلای آب‌شده همچنان گزینه اول سرمایه گذاری با ریسک و نوسان است. چرا که طلا تاکنون رفتار پیجیده‌ای را از خود بروز داده است. اما، قیمت دلار وارد کانال 100 هزار تومان شده است.

 عوامل موثر بر قیمت طلا و دلار

مقایسه قیمت طلا و دلار در ده سال اخیر نشان می‌دهد که عوامل متعددی می‌توانند بر بازار طلا و دلار اثر بگذارند و بازارهای مالی را هدایت کنند. با درک این مسائل و شناخت شرایط می‌توانید به عنوان یک تحلیل‌گر در زمینه بازارهای مالی به درستی فعالیت کرده و کمتر ضرر کنید.

عوامل موثر بر قیمت طلا

از جمله عوامل موثر بر قیمت طلا می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. رفتار نرخ ارز: ازآنجایی‌که نوسان ارز اثر مستقیمی بر قیمت طلا در ایران دارد، ثبات نسبی ارز می‌تواند باعث شود که طلا رشد نکند. به همان میزان افزایش یا کاهش قیمت ارز می‌تواند باعث افزایش یا کاهش قیمت طلا شود.
2. شرایط سیاسی و ژئوپولتیکی حاکم بر منطقه و جهان: شرایط سیاسی حاکم بر جامعه در هر سال می‌تواند میزان تقاضا برای خرید طلا را به عنوان یک دارایی امن افزایش دهد و همین ویژگی منجر به افزایش قیمت طلا شود.
3. تورم: تورم عامل مهمی در افزایش قیمت طلا خواهد بود. زیرا افراد برای حفظ ارزش سرمایه هنگام کاهش ارزش ریال، به سمت خرید طلا خواهند رفت. افزایش تقاضا برابر با افزایش قیمت طلا خواهد بود.
4. نرخ اونس جهانی طلا: افزایش قیمت جهانی طلا، باعث رشد قیمت طلا در ایران هم می‌شود.
5. نرخ بهره: با افزایش نرخ فدرال رزرو آمریکا، طلا دچار کاهش قیمت می‌شود. چرا که سرمایه‌گذاران در این شرایط به جای انتخاب بازار طلا، ترجیح می‌دهند اوراق قرضه بخرند یا روی دلار سرمایه‌گذاری کنند.
6. میزان تقاضا برای طلا و مصنوعات آن: با افزایش تقاضای داخلی بر خرید طلا به ویژه طلای آب شده یا زیورآلات طلای نو برای هدیه یا اعیاد، قیمت طلا افزایش پیدا خواهد کرد.

عوامل موثر بر قیمت دلار

عواملی که بر قیمت دلار اثرگذار هستند، به شرح زیر است:

1. افزایش عرضه و تقاضای ارز: زمانی که منابع ارزی به دلیل کاهش صادرات کم می‌شود، عرضه دلار کم شده و قیمت آن افزایش پیدا می‌کند. در مقابل، افزایش صادرات و ورود سرمایه خارجی می‌تواند منجر به کاهش قیمت دلار شود.
2. تحریم و روابط بین‌الملل: وجود تحریم و نداشتن روابط بین‌الملل همچون سدی خواهد بود که باعث رشد قیمت دلار می‌شود.
3. سیاست بانک مرکزی و دولت: نحوه کنترل بازار ارز، تزریق دلار، نرخ بهره، و تصمیمات ارزی دولت همگی عواملی بر تغییر نرخ ارز است.
4. نرخ جهانی دلار: با قدرت گرفتن دلار در بازار جهانی، ارزش ریال افت خواهد کرد. در نتیجه، افزایش ارزش دلار منجر به افزایش قیمت آن در بازار داخلی خواهد شد.
5. درآمد نفتی و میزان فروش آن: با فروش نفت، دلار به اقتصاد تزریق می‌شود. زمانی که فروشی رخ ندهد، ارزی وارد نمی‌شود.
6. جو روانی جامعه: ترس مردم از آینده و اقتصاد نابسامان ایران، منجر به خرید هیجانی دلار خواهد شد که همین موضوع می‌تواند باعث افزایش قیمت دلار در ایران شود.

سخن پایانی

مقایسه قیمت طلا و دلار در ده سال اخیر با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی که بر کشور ما و کل جهان حاکم بوده به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند پلن‌های خود را درست بچینند. با کمک تحلیلگران طلاین که پلتفرمی برای فروش طلای آب‌شده است، سعی کردیم این مسیر ده ساله را بازخوانی کنیم تا نقاط مهم و تاثیر گذار بر قیمت طلا را معرفی کنیم. 

بدین ترتیب با آشنایی کامل روند قیمت طلا و دلار می‌توانید آگاهانه وارد سرمایه‌گذاری در هر دو دارایی  شوید و شاخص‌های مهم همچون نرخ جهانی دلار، نرخ جهانی اونس، شرایط منطقه و جهان که در بالا اشاره کردیم را قبل از خرید یا فروش بررسی کنید.

سوالات متداول