طلای زیر آب؛ چه قدر طلا در زیر آب وجود دارد؟

در بستر دریا رگه‌هایی از طلا دیده شده است که مقدار آن در کل حجم آب دریاها به طور پراکنده 20 میلیون تن تخمین زده شده است. مقدار تخمین زده شده طلای زیر آب نیز به هزاران تن رسیده است که هنوز به لحاظ اقتصادی به بهره‌برداری نرسیده است.

در گذشته دریا تنها زیستگاهی برای آبزیان و محلی برای روزی رسانی به ماهیگیران بود. اما با توجه به گسترش شناخت و تحقیق بر اقیانوس‌ها کم کم کشف طلا در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها نیز موضوع قابل بحثی شد که در این مقاله از طلاین آن را بررسی خواهیم کرد.

طلای زیر آب چیست؟

آب‌های اقیانوس‌ها نیز حاوی طلا هستند. اما بیان دقیق مقدار آن کمی مشکل است. دلیل آن وجود طلا در دریا به دو شکل متفاوت است. طلا در کف اقیانوس به دو صورت اصلی وجود دارد. 

1. یکی به شکل عنصر محلول است که در حجم وسیعی از آب اقیانوس حل شده است.
2.  دیگری به شکل ذخایر معدنی است که در بستر دریا ذخیره شده است.

اما تخمین زده می‌شود که حدود 20 میلیون تن طلا در آب دریا موجود است که به شکل باورنکردنی در این حجم آب، به شکل رقیق و پراکنده است. به‌طوری‌که میزان پراکندگی آن به شکل یک گرم در هر 100 میلیون تن متر مربع آب است. همین دسترسی محدود باعث شده تا طلاهای زیر آب ارزش و قیمت بالایی داشته باشند. 

البته منابع مختلف نیز ارقام مختلفی را ثبت کرده اند. به عنوان مثال برخی طلاهای موجود در دریاها را بیشتر از این میزان دانسته و آن را حدود 8 میلیارد تن اعمال کرده‌اند. اما برخی منابع دیگر حتی 20 میلیون تن را نادرست دانسته و معتقدند که فقط حدود 17 میلیون تن طلا در زیر آب ها وجود دارد.

نکته جالب دیگری که باید بدانید این است که در بستر رودخانه‌ها نیز طلا وجود دارد و استخراج طلا از رودخانه نیز امروز علاوه بر دریاها انجام می‌شود. البته بد نیست در نهایت به این نکته اشاره کنیم که  امروزه استخراج طلا از دریاها را مدیون فریتز هابر، برند جایزه نوبل شیمی، هستیم. فردی که برای پرداخت بخشی از  بدهی‌های آلمان پس از جنگ، فناوری‌هایی در جهت استخراج ابداع کرد.

چقدر طلا زیر آب است؟

برآورد می‌شود که حدود 20 میلیون تن طلا به شکل محلول در آب دریا موجود است که استخراج آن تقریبا غیر ممکن است. در بستر دریا و در کانسارها نیز شاید صدها هزار تن طلا موجود باشد که مقدار دقیق آن کشف نشده است.

چقدر طلا در اقیانوس است؟

تخمین زده می‌شود که حدود 150 تریلیون دلار طلا در زیر اقیانوس‌ها خوابیده است. 26 مجوز از مقامات بین‌المللی و کشورهای مختلف جهان برای استخراج طلا از اعماق دریا صادر شده است. اما در مجموع همان طور که گفتیم، تخمین زده می‌شود که تقریبا 20 میلیون تن طلا در اقیانوس‌ها دیده می‌شود. یعنی به ازای جمعیت کل کره زمین در سال 2025 حدود 2.5 کیلو طلا به هر نفر می‌رسد.

دلایل ایجاد طلا در زیر آب

اتم‌ها و نانوذرات طلا در کل حجم آب دریا پراکنده شده‌اند و گمانه زنی‌ها نشان می‌دهند که یکی از دلایل حل شدن ذرات طلا در آب این است که طلا با فرسایش زمین به سمت رودخانه‌ها حرکت کرده است و از رودخانه‌ها به سمت دریا پیش رفته است. به‌طوری‌که تخمین زده می‌شود در یک لیتر از آب دریا تنها مقدار ناچیزی طلا وجود داشته باشد که جستجو برای آن تنها هدر دادن هزینه و صرف وقت و انرژی است که شاید در انتها نتیجه قابل توجهی نیز نداشته باشد.

اما، در بستر دریا ذخایر معدنی طلا موجود است که معمولا در دودکش‌های هیدروترمال واقع شده است و دلیل ایجاد این ذخایر در واقع یون‌های سدیم است که باعث می‌شوند نانوذرات طلا در یک نقطه تجمع پیدا کنند و رگه‌هایی از طلا را در بستر دریا تشکیل دهند. اما رسیدن به آن کار ساده‌ای نیست. اما فارغ از دلایل علمی برخی اتفاقات دیگر نیز باعث وجود طلا در زیر دریاها و اقیانوس ها شده است. از جمله این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. غرق شدن کشتی ها
2. بلایای طبیعی مانند زلزله یا سیل 
3. باور بر اهدای طلا به خدایان از طریق انداختن آن‌ها به زیر آب 

چرا استخراج طلا از دریا دشوار است؟

اگرچه حجم عظیمی از طلا در دریا و اقیانوس‌ها وجود دارد اما به دلیل پراکندگی زیاد طلا در کل حجم آب اقیانوس و نبود تکنولوژی لازم، هنوز امکان استخراج طلا وجود ندارد. به علاوه، حتی با وجود حضور طلا در بستر دریا مشاهده می‌شود که طلا به صورت ذخایر معدنی در دل سنگ‌ها ذخیره شده است و برای استخراج آن باید حفاری‌های لازم را با دستگاه‌های مخصوص در اعماق دریا انجام داد.

 اما، نکته قابل توجه این است که امکان استخراج طلا از فاضلاب صنعتی نیز امکان پذیر است. در کنار دلایل علمی در نداشتن ابزار مناسب در عصر کنونی، می‌توان به برهم زدن اکوسیستم دریا و اقیانوس‌ها هم اشاره کرد که خود موضوع مهمی است که باید در نظر گرفته شود و به احتمال زیاد اعتراض نیروهای پشتیبان محیط زیست را در بر خواهد گرفت. در واقع همین مسائل نیز باعث شده تا خرید طلای بازیافتی نیز مورد توجه قرار بگیرد. دیگر دلایل چالش برانگیز استخراج طلا از آب شامل موارد زیر است:

1. هزینه‌های عملیاتی بالا
2. احتمال آسیب به محیط زیست
3. فشار آب و سخت‌تر شدن فرایند استخراج

از چه فناوری‌هایی برای استخراج طلا از دریا استفاده می شود؟

برای استخراج طلا از آب دریا از ماشین‌های رباتیک در ابعاد بزرگ درست مثل استخراج طلا روی زمین استفاده خواهد شد. با این تفاوت که مواد استخراج شده به داخل کشتی‌ها پامپ شده و آب اضافه و مواد حاوی متریال موجود در دریا دوباره به دریا بازمی‌گردند و حجم وسیعی از رسوب را در کف دریا ایجاد می‌کنند. 

اما، مشکل اینجا است که استخراج در اعماق دریا اکوسیستم حساس بستر دریا را تحت تاثیر قرار داده و به آن صدمه خواهند زد. اما، به صورت کلی از دستگاه‌های پیشرفته رباتیکی زیر آب مانند ROVs/AUVs/crawlers برای جستجو، کشف و استخراج طلای زیر آب استفاده می‌کنند. می‌توان مراحل را به شکل زیر دسته‌بندی‌کرد.

نقشه‌برداری و اکتشاف

 به شکل طبیعی قبل از استخراج باید محل دقیق ذخیره معدنی را کشف کرد. سپس، با کمک ابزار مختلف به استخراج پرداخت. این ویژگی در رابطه با استخراج طلای زیر آب نیز صدق می‌کند. در این مرحله از سونار چند پرتویی و سونار اسکن جانبی برای نقشه‌برداری از توپوگرافی کف دریا استفاده می‌شود و از لرزه نگاری برای تشخیص لایه‌های مدفون شده استفاده می‌کنند.

استخراج

در این مرحله به بررسی دودکش‌های هیدروترمال حاوی سولفید عظیم  می‌پردازند که اغلب غنی از طلا هستند. سپس، از برش دهنده‌ها و جمع کننده‌های بستر دریا و استفاده از ماشین جمع آوری و ماشین‌های رباتیک به عنوان بیل مکانیکی استفاده می‌کنند و در نهایت، از خزنده‌هایی که بستر دریا را جارو می‌کنند تا طلاهای کمتر را جمع‌آوری کنند را به کار می‌برند.

انتقال مواد به بیرون از دریا

استفاده از خطوط انتقال مواد برای بیرون مواد استخراج شده! در این حالت برای مسافت‌های کوتاه از ROVs استفاده می‌کنند و برای حجم مواد گسسته که در یک نقطه تجمع ندارند، از Lift baskets / hoists استفاده می‌کنند.

فرآوری و متالورژی مواد روی کشتی

در این مرحله به آبگیری و غربالگری ذرات از سنگ میزبان طلا می‌پردازند. سپس، با روش تغلیظ و هیدرومتالورژی مرحله فرآوری درجا را انجام می‌دهند.

سخن پایانی

طلا به عنوان عنصری بسیار اساسی در حفظ ارزش پول به اشکال مختلفی در طبیعت موجود است که نوع طلای آب شده یکی از آن‌ها است. اما در این مقاله از طلاین آموختیم که خبرهای جالبی نسبت به وجود طلا در زیر آب رسیده است. طلای زیر آب به دلیل انتقال طلا از سطح زمین به واسطه فرسایش خاک به رودخانه‌ها و پیوستن رودخانه‌ها به دریا به وجود آمده‌اند.

برخی نیز به دلیل وجود کانسارهایی که با یون سدیم واکنش نشان دادند، در بستر دریا رگه‌هایی از طلا را به وجود آورده‌اند که مقدار آن در کل حجم آب دریاها به 20 میلیون تن تخمین زده شده است. مقدار تخمین زده شده برای رگه‌های طلا در بستر دریا نیز به هزاران تن رسیده است که هنوز به لحاظ اقتصادی به بهره‌برداری نرسیده است. اما، روش‌هایی برای استخراج طلا ارائه شده است که هر کدام با توجه به ضررهایی برای اکوسیستم دریاها به مرحله اجرا نرسیده است. 

سوالات متداول