ارث طلای مادر مانند بقیه داراییها بین بازماندگان او تقسیم میشود و فرزندان پسر سهم دو برابری نسبت به دختران دارند. در صورت داشتن وصیت، بر طبق آن عمل شده و در صورت نبود وصیت نامه، طلای مادر بعد از فوت به صورت قانونی بین وراث تقسیم میشود.
فهرست مطالب
معمولا وقتی فردی فوت میکند، آنچه از او باقی میماند، یعنی ماترک به بازماندگان میرسد. طلا یکی از داراییهایی است که پس از فوت مادرها به خانواده او، به ارث میرسد. اما قانون تقسیم ارث طلای مادر به چه صورت است؟ آیا طلای مادر به پسر میرسد یا دختر؟ آیا به همسر او چیزی میرسد؟ طلای زن بعد از فوت همسر چه میشود؟ در ادامه این مقاله از طلاین با احکام ارث طلای مادر آشنا میشویم و به این سوالات به طور دقیقتر پاسخ میدهیم.
تقسیم ارث طلا چگونه است؟
وقتی شخص مونثی فوت میکند، اموال او مورد انحصار وراثت قرار میگیرد. در این مرحله وراث شناسایی میشوند و سهم هر یک از آنها از اموال متوفی مشخص میشود. نحوه تقسیم ارث طلای مادر هم بدین صورت و طبق مراحل قانونی صورت میگیرد. یعنی طلاهایی که در زمان حیات شخص به عنوان دارایی او شناخته میشده و آن ها را خریده، مانند خرید طلای آبشده، به عنوان یکی از داراییهای مشاع بین وراث تقسیم میشود.
ارث طلای مادر برای فرزند دختر است یا پسر؟
برخی تصور میکنند ارث دختر از طلای مادر بیشتر است و حتی کل طلاهای مادر به دختران میرسد. اما در واقع طلاهای مادر حکم اموال ترکه متوفی یعنی اموال باقی مانده از او را دارد و همه وراث به میزان مشخص از این ارثیه سهم دارند. یعنی دختر، پسر، شوهر و سایر وراث، از این طلا ارث میبرند.
ارث دختر از طلای مادر
دختر به اندازه نصف پسر از ارثیه مادر سهم دارد. این مقدار بستگی به تعداد فرزندان دارد و در کل پسران به خاطر دلایل قانونی دو برابر دختران سهم دارند. البته در صورتی که مادر در وصیتنامه خود اشارهای به اموال و تقسیم طلا داشته باشد یا طلای خود را به شخص خاصی هدیه دهد، ممکن است تغییراتی در تقسیم ارث طلای مادر صورت گیرد.
ارث پسر از طلای مادر
بر اساس قوانین ارث در حقوق و قانون مدنی ایران، سهم پسر از ارث دو برابر سهم دختر است. این تفاوت به خاطر مسئولیتهای مالی که بر گردن مردان است، تعیین شده است. البته این قانون فقط در مورد طلا نیست و برای کل ماترک متوفی اعمال میشود. همچنین اجرای آن در صورتی است که متوفی دارای فرزندان دختر و پسر باشد. اگر متوفی تنها یک جنس فرزند داشته باشد، همگی به یک اندازه ارث میبرند.
وضعیت تقسیم طلا در صورت وجود وصیت نامه مادر
در صورتی که مادر در زمان حیات خود وصیتنامهای نوشته باشد یا تنظیم کرده باشد و در آن تعیین کرده باشد که اموال خود از جمله طلاها به چه شخصی از وراث تعلق بگیرد، باید بر طبق وصیتنامه عمل شود. در این حالت وراث موظف هستند بر اساس وصیتنامه عمل کنند، مگر اینکه برخلاف قوانین شرعی باشد.
اگر مادر در زمان حیات خود طلاهایش را به کسی هدیه نداده باشد و وصیتنامهای تنظیم نکرده باشد، تقسیم طلای مادر بعد از فوت بر اساس قوانین شرعی انجام میشود. بدین صورت که طلاها در کنار سایر اموال جزء ماترک در نظر گرفته شده و بر اساس سهمالارث شرعی تقسیم میشود. سهم وراث مانند دختر، پسر، همسر، پدر، مادر و… بر اساس تعداد و وضعیت خانوادگی تقسیم میشود. اما قضیه وقتی که هدیه داده باشد، مانند هدیه طلا برای روز دختر به یکی از دختران خود، فرق داشته و شامل ارث نمیشود.

مدارک لازم برای تقسیم ارث طلای مادر
مدارک لازم برای انحصار وراثت شامل موارد زیر است:
- گواهی فوت فرد متوفی
- شناسنامه باطلشده فرد متوفی
- کارت ملی فرد متوفی
- شناسنامه و کارت ملی وراث
- سند ازدواج (در صورت زنده بودن همسر)
- استشهادیه محضری برای معرفی وراث
- وصیتنامه (در صورت وجود)
- مدارک اموال و داراییهای متوفی (مانند سند ملک، خودرو، حسابهای بانکی و …)
- وکالتنامه (در صورت اقدام وکیل به جای وراث)
- فرم درخواست انحصار وراثت (ارائه در دادگاه یا اداره ثبت)
مراحل تقسیم ارث طلای مادر
مراحل انحصار وراثت و تقسیم طلای مادر پس از فوت به صورت زیر انجام میشود:
1. تهیه مدارک مورد نیاز از جمله گواهی فوت، شناسنامه و کارت ملی وراث، استشهادیه محضری و مدارک اموال فرد متوفی
2. تنظیم و ثبت دادخواست انحصار وراثت با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
3. ارائه استشهادیه و معرفی وراث که توسط 2 شاهد تایید شدهاند.
4. انتشار آگهی فوت در روزنامه محلی برای اطلاع رسانی به عموم و اعلام فرصت اعتراض افراد ذینفع
5. صدور گواهی انحصار وراثت در صورت نبود اعتراض توسط دادگاه و تعیین سهم هر یک از وراث
هزینه انحصار وراثت نیز شامل موارد زیر است:
- مالیات بر ارث شامل 5/7 درصد برای املاک، 2 درصد برای خودرو، 3 درصد برای سپردههای بانکی و 5/0 درصد برای سهام بورسی
- هزینه دادرسی و صدور گواهی انحصار وراثت
- هزینه آگهی در روزنامه
- حقالوکاله وکیل
- هزینه استشهادیه محضری
آیا مادر می تواند تمامی طلاهای خود را فقط به یک فرزند بدهد؟
اگر مادر قبل از فوت بر اساس وصیت نامه، در مورد طلاهای خود، تعیین تکلیف کند و طلاهای خود را به یک یا چند نفر بدهد، بعد از فوت وضعیت تقسیم ارث طلاهای وصیت شده بدین صورت خواهد بود:
اگر طلاهای مورد وصیت موجود بوده و مقدار آنها از یک سوم کل اموال کمتر باشد، میتوان بر اساس وصیت عمل کرد و نیازی به اجازه سایر وراث نیست. اموال باقی مانده نیز بین سایر وراث تقسیم خواهد شد.
همچنین اگر طلاهای مورد وصیت، موجود بوده و مقدار آن بیش از یک سوم کل ماترک باشد، اجرای مفاد وصیت، نیاز به تنفیذ سایر وراث داشته و در صورتی که رضایت ندهند، تا یک سوم وصیت میتواند اجرا شود. همچنین اگر برخی رضایت داده و برخی دیگر رضایت ندهند، اجرای وصیت مازاد بر ثلث، فقط نسبت به سهم افرادی که این وصیت را مجاز دانستهاند، اجرا خواهد شد.
وضعیت تقسیم ارثیه طلای مادر در یک نگاه
وضعیت | شرح |
هدیه دادن طلا به یک فرد خاص | طلا به شخص مورد نظر تعلق میگیرد و جزئی از ارث محسوب نمیشود. |
وجود وصیتنامه | طبق وصیتنامه عمل میشود (تا یک سوم اموال) |
نبود وصیتنامه | طلا طبق قانون بین وراث تقسیم میشود. |
وجود بدهی | انحصار وراثت انجام شده و سپس بدهیها پرداخت میشود. |
سخن پایانی
حکم طلای مادر بعد از فوت همان حکم اموال باقی مانده از وی (ماترک) را دارد و باید طبق قانون بین وراث تقسیم شود. تقسیم طلا همانند سایر اموال ارثیه به صورت قانونی بین دختر، پسر، همسر، پدر، مادر و … تقسیم میشود.
در نهایت در این مقاله از طلاین آموختیم که قانون ارث طلای مادر بدین صورت است که سهم فرزند پسر دو برابر فرزند دختر است. همچنین در صورتی که مادر وصیتی داشته باشد، بر اساس وصیت وی عمل شده و در غیر این صورت بر طبق قانون، سهمالارث مشخص میشود. در ضمن اگر مادر در زمان حیات خود طلایی را به عنوان هدیه به شخصی بدهد، آن مال دیگر جزء ارث طلای مادر نبوده و بین وراث تقسیم نمیشود.
سوالات متداول
1. وضعیت طلای زن بعد از فوت همسر چگونه است؟
طلای زن اگر جزء اموال خودش باشد، متعلق به او بوده و در نزد او باقی خواهد ماند.
2. طلای مادر بعد از فوت به چه کسانی می رسد؟
حکم شرعی طلای مادر بعد از فوت بدین صورت است که بین وراث از جمله پدر، مادر، همسر، دختر، پسر – و در صورت شرایط خاص – سایر بازماندگان تقسیم میشود.
3. آیا طلای مادر فقط بین دختران تقسیم می شود؟
خیر. طلای مادر بین همسر، دختر، پسر، پدر و مادر بر اساس قانون تقسیم میشود.
4. در چه شرایطی فرزند از ارث طلای مادر محروم می شود؟
مادر نمیتواند فرزند خود را از ارث محروم کند و این اتفاق تنها در موارد نادر با شرایط خاص امکانپذیر است.
5. آیا برای تقسیم طلای مادر نیاز به گواهی انحصار وراثت است؟
بله. پس از فوت مادر اموال او مورد انحصار وراثت قرار گرفته و سپس تقسیم اموال به صورت قانونی انجام میشود.
6. باور عرفی درباره تقسیم طلای مادر بعد از فوت چگونه است؟
باور عرفی این است که طلا جزو ماترک نیست و فقط به فرزندان دختر میرسد؛ اما این موضوع از لحاظ حقوقی و قانونی صحیح نیست و ماترک به طور قانونی بین وراث تقسیم میشود.