جواهرات، شمش‌ها و سکه‌ها، معمولاً شناخته‌شده‌ترین اشکال طلا هستند. اما کاربردهای این فلز گران‌بها به چنین مواردی محدود نمی‌شود و نقش حیاتی در پزشکی، کیت‌های آزمایش تشخیصی و فناوری‌های نانو جدید که برای مقابله با سرطان در حال آزمایش هستند نیز ایفا می‌کند. طلا در حیطه فعالیت‌های پزشکی، به منظور درمان بیماریهای خاص و به طور فزاینده‌ای در کوچک‌ترین شکل خود که به آنها نانوذرات گفته می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. جالب است بدانید اندازه این ذرات تنها از ۱ تا ۱۰۰ نانومتر است؛ به این معنی سایزی یک میلیون بار کوچکتر از یک دانه شن دارد. ریز بودن این ذرات طلا به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارند، به ابزاری ایده‌آل برای استفاده در امور مختلف بهداشتی تبدیل شده‌اند. در این مقاله به طور کامل تأثیرات درمانی طلا را با دو نگاه علمی و عمومی بررسی می‌کنیم.
مقدمه‌ای بر تاثیرات درمانی طلا
نانوذرات طلا (GNPs) طی دهه‌های اخیر به دلیل پتانسیل بالای خود در کاربردهای زیست‌پزشکی، مانند پروب‌های تصویربرداری، سیستم‌های دارورسانی یا عوامل درمانی، مورد توجه قرار گرفته‌اند. همچنین استفاده از نانوذرات طلا در درمان بیماری های خاص و عمدتاً در تحقیقات پیش‌بالینی سرطان مستند شده است. در همین میان جالب است بدانید رویکردهای درمانی دیگری نیز برای استفاده از طلا بیماریهای آلزایمر و پارکینسون، ایدز، چاقی و دیابت، مهندسی بافت، چشم‌پزشکی و همچنین حسگرهای شیمیایی و زیستی گزارش شده‌اند. لازم به ذکر است که فناوری‌های مبتنی بر نانوذرات طلا درحال حاضر هنوز در مرحله پیش‌بالینی قرار دارند و در مقایسه با حجم عظیم مقالات علمی منتشر شده درباره نانوذرات طلا، تنها تعداد کمی به مرحله آزمایشات بالینی رسیده‌اند.
معرفی استفاده های تاریخی طلا در پزشکی
در حالی که استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص به عنوان نانوذره نسبتاً جدید است، این فلز طی دهه‌های گذشته در پزشکی استفاده شده است. طلا یک جزء اصلی از اورانوفین (Auranofin) است؛ دارویی که مولکول کوچکی دارد و یک اتم طلا را در ساختار شیمیایی خود جا داده است. این دارو در سال ۱۹۸۵ توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای درمان آرتریت روماتوئید تأیید شد.
در حالی که این دارو هنوز به عنوان درمان موجود است، اورانوفین با درمان‌های جدیدتری مانند متوترکسات (Methotrexate) و هیدروکسی‌کلروکین (Hydroxychloroquine) جایگزین شده است که برای درمان آرتریت مؤثرتر ثابت شده‌اند.
| تاریخچه کاربردهای پزشکی طلا | |
| قرون وسطی | درمان بیماری‌هایی نظیر صرع و مشکلات قلبی. |
| قرن ۱۹ میلادی | به کارگیری ترکیبات طلا برای درمان سل |
| قرن ۲۰ میلادی | استفاده از ترکیبات طلا در درمان آرتریت روماتوئید |
مشهورترین کاربرد درمانی نانوذرات طلا
مشهورترین استفاده از نانوذرات طلا در آزمون‌های جریان جانبی (LFA) است که برای بسیاری از مردم در مبارزه با ویروس کرونا به بخشی از زندگی روزمره تبدیل شده بود. همان فناوری همچنین به طور معمول برای شناسایی بیماری‌هایی مانند ابولا، مالاریا، نوروویروس (Norovirus)، ایدز و دیگر بیماری‌ها استفاده می‌شود و نقش حیاتی در کند کردن سرعت گسترش این بیماری‌ها دارد.
استفاده از نانوذرات طلا در تولید یک نوع واکسن
شرکتی به نام Emergex Vaccines یک نوع جدید واکسن با استفاده از سیستمی حامل نانوذره طلا برای ایمن‌سازی بدن در برابر بیماریهای کشنده که در کشورهای درحال توسعه شایع شده، ساخته است. این واکسن به نام واکسن آغازگر سلول T شناخته می‌شود و درحال توسعه برای محافظت در برابر بیماری‌هایی همچون ابولا، تب دنگی، زیکا و آنفلوانزای پاندمیک است. این فناوری پتانسیل برقراری ایمنی در بدن به شکل سریع‌تر، گسترده‌تر و ماندگارتر برای کاهش بیماریهای جدی ناشی از بیماریهای عفونی را دارد.
خواص و کاربردهای نانوذرات طلا
ویژگی‌های منحصربه‌فرد نانوذرات طلا به شرح زیر هستند:
- پایداری: نانوذرات طلا با ابعاد بزرگ (۲ نانومتر) کم واکنش، کم‌خوردگی و کم تجزیه‌پذیر هستند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود نانوذرات طلا در محیط بیولوژیکی پایدارتر از سایر نانوذرات فلزی باشند.
- چندکاره بودن: تمایل قوی نانوذرات طلا به ترکیبات سولفوریزه، امکان افزودن انواع پیوندهای شیمیایی بر سطح نانوذره را فراهم می‌کند که می‌توان آنها را با انواع دارو، پلیمر، پپتید، آنتی‌بادی و یا گونه‌های ضدچسبندگی استفاده کرد. این ویژگی چندکاره بودن به‌ویژه برای دارورسانی و هدف‌گیری بافت‌های خاص مفید است.
- چگالی بالا: نانوذرات طلا همچنین به دلیل چگالی بالای خود در زیست‌پزشکی جذاب هستند. طلا در فرم کریستالی خود بسیار متراکم است که آن را برای جذب پرتوهای رادیویی مفید می‌کند. به عنوان مثال، نانوذرات طلا پرتوهای ایکس را به شدت جذب می‌کنند، که این امکان را فراهم می‌کند با استفاده از تصویربرداری یا توموگرافی ایکس‌ری محل‌یابی شوند یا به عنوان حساس‌کننده‌های رادیویی در درمان استفاده شوند.
- خاصیت پلاسمونیک: در نهایت، نانوذرات طلا در درمان بیماری های خاص و به طور کلی زیست پزشکی به دلیل خواص پلاسمونیک خود جذاب هستند.
تاریخچه استفاده از طلا در طب سنتی
با نگاهی به تاریخچه طلا متوجه می‌شویم که استفاده از پزشکی آن در تمدن‌های باستانی از هزاران سال پیش شروع شده است. اگر بخواهیم مثالی از چین باستان بزنیم، باید بگوییم حدود ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد، طلا در این سرزمین در درمان بیماری های خاص مانند آبسه، آبله و زخم‌های پوستی استفاده می‌شد. در این میان از تمدن‌های باستانی نظیر هند و مصر نیز نباید غافل شد که طلا را به‌عنوان دارویی با خواص درمانی و روحانی مورد توجه قرار می‌دادند. قرون وسطی نیز زمانی بود که کیمیاگران اروپایی به مطالعه و استفاده از طلا پرداختند. در آن برهه از تاریخ، پاراسلسوس، پزشک و کیمیاگر سوئیسی، درباره خواص درمانی طلا نوشت و آن را در ترکیبات دارویی خود استفاده کرد. این رویکرد پیش‌زمینه‌ای برای استفاده مدرن از طلا در درمان بیماری های خاص شد.تحولی نوین در درمان بیماری‌ها با طلا
مزایای طلا در مقابل دیگر روش‌های درمانی
استفاده از نانوذرات طلا در درمان بیماریهای خاص، مزایای متعددی به همراه دارد. این نانوذرات قادر هستند داروها را به صورت مستقیم به سلول‌های هدف انتقال دهند. این موضوع باعث می‌شود اثربخشی درمان افزایش و عوارض جانبی کاهش پیدا کند. علاوه‌بر‌آن، طلا به علت سازگاری زیستی بالایی که دارد، انتخابی مناسب در مقایسه با سایر مواد درمانی خواهد بود.
بررسی علمی تأثیر درمانی طلا در روماتولوژی Rheumatology
نمک‌های طلا در درمان بیماری های خاص مانند آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) استفاده می‌شدند. اما برای سایر انواع بیماریهای روماتولوژیک، مانند آرتریت پسوریاتیک، آرتریت ایدیوپاتیک جوانان (Juvenile idiopathic arthritis)، لوپوس اریتماتوز و سندرم شوگرن (Sjögren’s syndrome) نیز مورد آزمایش قرار گرفته‌اند. در مورد آرتریت روماتوئید، ۷۰ تا ۷۵ درصد از بیماران به درمان واکنش مثبت دادند که این موضوع دلیل استفاده از نمک‌های طلا برای دهه‌های متعدد را کاملا توضیح می‌دهد.
اورانوفین (Auranofin) ، آلوکریسین ، سانوکریسین، میوکریسین و سولگانال از جمله داروهای مبتنی بر نمک‌های طلا هستند. به‌جز اورانوفین، تمامی نمک‌ها به صورت تزریق عضلانی با دوزی بین ۲۵ تا ۱۰۰ میلی‌گرم در هر تزریق تجویز می‌شدند. اورانوفین به دلیل هیدروفوبیسیته خود به صورت خوراکی در قالب قرص‌های ۳ میلی‌گرمی تجویز می‌شد، زیرا می‌تواند از سد گوارشی عبور کند.
آیا طلا آرتریت را درمان می‌کند؟
عملکرد طلا در درمان بیماری های خاص مانند آرتریت به شکلی است که بیشتر به کنترل آن کمک می‌کند.
- تسکین مفاصل: درمان با طلا، درد ناشی از تورم فعال مفاصل را تسکین می‌دهد.
- جلوگیری از آسیب‌های آینده به مفاصل: طلا همچنین از آسیب‌های آینده به مفاصل که ممکن است به دلیل تورم ایجاد می‌شود، جلوگیری می‌کند.
آیا طلا برای درمان آرتریت در همه بیماران موثر است؟
طلا در درمان بیماری های خاص مؤثر است، اما به همه کمک نمی‌کند. معمولاً حدود نیمی از افرادی که در مراحل اولیه بیماری آرتریت درمان می‌شوند، بهبود می‌یابد. بسیاری از کسانی که درمان را دیر شروع می‌کنند نیز ممکن است از مزایای تسکین‌بخش طلا بهره‌مند شوند. در این میان می‌توان گفت از هر ۱۰ نفر، دو یا سه نفر به واسطه استفاده از طلا بهبود نمی‌یابند. از طرفی دو یا سه نفر دیگر نیز ممکن است به دلایل دیگر مصرف آن را متوقف می‌کنند. بنابراین پیش‌بینی اینکه چه کسی از مزایای درمان با طلا بهره‌مند می‌شود و چه کسی نمی‌شود، امکان‌پذیر نیست.
تصمیم‌گیری درباره استفاده از درمان آرتریت با طلا
قبل از توصیه به درمان با طلا، پزشک شما موظف است موارد زیر را مطابق با شرایط بیمار بررسی کند:
- شدت بیماری چقدر است؟
- چند مفصل درگیر هستند؟
- کدام مفاصل درگیر هستند؟
- آیا در صورت عدم استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص نظیر آرتریت، آسیب یا ناتوانی مفاصل رخ می‌دهد؟
- آرتریت بیمار چگونه به سایر درمان‌ها پاسخ داده است؟
- آیا زمان کافی برای امتحان سایر درمان‌ها قبل از شروع درمان با طلا وجود دارد؟
- آیا آسیب‌های مفاصل از آرتریت آنقدر زیاد است که درمان با طلا مزایای قابل توجهی نداشته باشد؟
- آیا بیمار هر گونه شرایط دیگری مانند کم‌خونی شدید، بیماری کلیوی یا برخی انواع بیماریهای پوستی دارد که استفاده از طلا را خطرناک‌تر کند؟
بدین ترتیب بیمار و پزشک با هم تصمیم می‌گیرند که آیا درمان با طلا موثر است یا خیر.
قیمت طلا 18 عیار را اکنون مشاهده کنید.
طلا در درمان بیماریهای قلبی و عروقی
نانوذرات طلا دارای خواص الکتریکی و زیست‌سازگاری بالایی هستند و به همین دلیل طلا در مهندسی بافت قلبی نیز کاربرد دارند. براساس مطالعات، ترکیب نانوذرات طلا با هیدروژل‌های زیستی قادر خواهد بود عملکرد قلب را پس از سکته قلبی بهبود ببخشد. همچنین در یکی از پژوهش‌های انجام شده مشخص شد که استفاده از هیدروژل حاوی نانوذرات طلا و اسید هیالورونیک، همراه با سلول‌های قلبی مشتق‌شده از سلول‌های بنیادی پرتوان انسانی، می‌تواند به بهبود اتصالات بین سلولی و هماهنگی الکتریکی در قلب آسیب‌دیده موش‌ها کمک کند.
بررسی اثرات طلا در درمان بیماریهای مغزی مانند آلزایمر
بیماری آلزایمر، تجمع پپتیدهای آمیلوئید بتا و التهاب عصبی را به همراه دارد. از آنجا که نانوذرات طلا دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی هستند، به‌عنوان راه‌حلی برای درمان آلزایمر درنظر گرفته شده‌اند. طبق این مطالعات، نانوذرات طلا می‌توانند مانع از تجمع پپتیدهای آمیلوئید-بتا شده و در نهایت التهاب عصبی را کاهش دهند. به‌عنوان مثال، پژوهشی در یک در مدل حیوانی نشان داد که درمان با نانوذرات طلا باعث بهبود حافظه، کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب می‌شود.
طلا و تقویت سیستم ایمنی
نانوذرات طلا دارای قابلیت اصلاح سطحی هستند و می‌توانند عملکردی مانند حامل‌های دارویی داشته و پاسخ‌های ایمنی را تقویت کنند. مطالعات نشان می‌دهند که این نانوذرات در درمان بیماریهای خاص می‌توانند به شکل تأثیرگذاری با سلول‌های ایمنی تعامل برقرار کرده و تولید آنتی‌بادی را بیشتر کنند. همچنین، خواص ضدالتهابی آنها نیز باعث می‌شود که التهابات مزمن کمتر شود.
آیا طلا می‌تواند به درمان سرطان کمک کند؟
نانوذرات طلا همچنین در مبارزه با سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله کاربردهای طلا می‌توان در درمان آورو لیز شرکت نانوسپکترا که از تکنیک ابلیشن حرارتی برای گرم کردن و از بین بردن تومورها استفاده می‌کند اشاره کرد. این نانوذرات دارای «تنظیم‌پذیری اپتیکی» هستند که به آنها اجازه می‌دهد نور را به حرارت تبدیل کنند و به طور انتخابی سرطان را هدف قرار دهند، نه بافت سالم اطراف آن.
فناوری نانوذرات طلا در درمان بیماری های خاص از جمله سرطان برای توقف رشد تومورها در حال بررسی است. داروی نامزد QN-247 از شرکت بیوتکنولوژی کوئالیگن (Qualigen) یک مولکول DNA را به نانوذره طلا متصل می‌کند و نشان داده شده که این فلز گران بها قدرت دارو را در مهار توسعه تومور افزایش می‌دهد. این قابلیت ممکن است همچنین تنوع دارو را افزایش دهد و گزینه‌های بیشتری برای مقابله با سلول‌های سرطانی فراهم کند.
استفاده از طلا برای تقویت اثربخشی درمان‌های شیمی‌درمانی
نقش نانو ذرات طلا در درمان بیماریهای خاص گسترده است و به عنوان حامل‌های دارویی در شیمی‌درمانی نیز کاربرد دارند. آنها می‌توانند داروهای ضدسرطان را به صورت هدفمند به سلول‌های توموری برسانند. این فرآیند می‌تواند دوز مورد نیاز دارو و عوارض آن را کاهش دهد. همچنین، زمانی که نانوذرات طلا همراه داروهای شیمی‌درمانی استفاده می‌شوند، مقاومت دارویی سلول‌های سرطانی را را پایین می‌آورند.
| نقش نانوذرات طلا در سیستم ایمنی و درمان بیماری‌ها | |
| موضوع | توضیح |
| تقویت سیستم ایمنی | افزایش تولید آنتی‌بادی و بهبود واکنش‌های ایمنی |
| درمان بیماریهای خودایمنی | متعادل کردن فعالیت سیستم ایمنی |
| درمان سرطان | افزایش تأثیر درمان‌های سرطانی به عنوان حامل دارویی |
| مقابله با عفونت‌ها | خواص ضدباکتریایی برای پیشگیری و درمان عفونت‌ها |
نکات مهم در مورد عوارض جانبی درمان با طلا
در صورتی که می‌خواهید از طلا در درمان بیماری های خاص خود استفاده کنید به این نکات توجه داشته باشید:
- همه افرادی که طلا مصرف می‌کنند، عوارض جانبی تجربه نمی‌کنند.
- بیشتر عوارض جانبی خفیف هستند، اما برخی می‌توانند جدی باشند.
- عوارض جانبی ممکن است در هر زمان از درمان با طلا رخ دهند.
- عوارض استفاده از طلا ممکن است ماه‌ها بعد از توقف مصرف آن رخ دهند.
عوارض جانبی استفاده درمانی از طلا
استفاده از هر دارویی عوارض خاص خود را دارد که لازم است حتماً پیش از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید. طلا نیز از این موضوع مستثنی نیست. اگر هر یک از عوارض جانبی شدید باشد، درمان با طلا متوقف خواهد شد. طلای تزریقی زمان زیادی برای حذف از بدن نیاز دارد، اما بهبودی از عارضه جانبی معمولاً خیلی زودتر رخ می‌دهد.در این مدت، واکنش‌های جدی می‌توانند با داروهای مشابه کورتیکواستروئیدها، داروهایی که حذف طلا از بدن را سرعت می‌بخشند، یا سایر اقدامات، درمان شوند. اما عوارض جانبی طلا در درمان بیماری های خاص چیست؟ این عوارض عبارتند از:
- جوش پوستی
- طعم فلزی
- واکنش آلرژی‌مانند
عوارض جانبی کمتر رایج درمان با طلا نیز شامل:
- آسیب به مغز استخوان
- آسیب به کلیه‌ها
- آسیب به کبد، روده و ریه
جوش پوستی
جوش‌ها معمولاً خارش‌دار، قرمز و فلس‌دار با برجستگی‌های ریز هستند. ممکن است در هر نقطه از بدن ظاهر شوند و در نهایت می‌توانند تمام بدن را پوشش دهند و زخم‌هایی در دهان نیز ایجاد کند. این جوش‌ها احتمال دارد به شدت ناخوشایند باشند، اما معمولاً خفیف هستند و تنها چند نقطه از بدن را درگیر می‌کنند. معمولاً اگر مصرف طلا متوقف شود، به‌خودی‌خود طی چند هفته از بین می‌روند.
طعم فلزی
طعم فلزی، زخم‌های کوچک در دهان یا ریزش مو مشکلاتی هستند که اغلب زمانی که دوز طلا کاهش یابد، از بین می‌روند.
واکنش‌های آلرژی‌مانند
این موضوع گاهی بلافاصله پس از تزریق طلا رخ می‌دهد. ممکن است احساس ضعف، غش، سرگیجه یا تهوع کنید. معمولاً پس از استراحت چند دقیقه‌ای این علائم برطرف می‌شوند.
آسیب به مغز استخوان
استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص ممکن است آسیب به مغز استخوان را به همراه داشته باشد. مغز استخوان جایی است که بدن سلول‌های قرمز و سفید خون و پلاکت‌ها را تولید می‌کند. این مورد نادر است اما می‌تواند مشکلات جدی یا حتی مرگ را به همراه داشته باشد. پزشک شما آزمایش‌های خون منظم انجام خواهد داد تا این عارضه را بررسی کند.
آسیب به کلیه‌ها
برای شناسایی علائم اولیه مشکلات کلیوی، آزمایش‌های ادرار به طور مکرر در طول درمان انجام می‌شود.
آسیب به کبد، روده و ریه‌ها
این عوارض در افرادی که تحت درمان با طلا قرار گرفته‌اند گزارش شده، اما این واکنش‌ها بسیار نادر هستند. نمونه‌های خون که هر چند ماه یک بار بررسی می‌شوند، باید احتمال آسیب به کبد را شناسایی کنند.
نکات مهم برای استفاده صحیح از درمان با طلا
حتی زمانی که زیر نظر پزشک، از طلا در درمان بیماری های خاص استفاده می‌کنید، زمانی بهترین نتیجه را دریافت می‌کنید که دارو را به درستی مصرف کنید. در ادامه برخی از قوانین کلی برای در مورد مصرف دارو را به شما ارائه می‌کنیم.
تداخل با داروهای دیگر
گاهی اوقات درمان با طلا می‌تواند همراه با داروهای دیگر مصرف شود. چون مدتی طول می‌کشد تا طلا اثر کند، در طی چهار تا شش ماه اول درمان ممکن است درد و تورم مفاصل شما ادامه یابد. در این حین، پزشک شما ممکن است داروهای دیگری مانند آسپرین یا سایر NSAIDها را برای کمک به کاهش درد و تورم تجویز کند.
اگر درمان با طلا مؤثر باشد، ممکن است به تدریج دوز این داروها به صلاحید پزشک کاهش یابد. برخی پزشکان همچنین از طلا همراه با داروهای قوی‌تر مانند کورتیکواستروئیدها (پردنیزون) استفاده می‌کنند. همیشه به پزشک و داروساز خود را در جریان بگذارید که آیا داروهای دیگر تجویز شده یا بدون نسخه مصرف می‌کنید یا خیر؛ چراکه بررسی احتمال این داروها با طلا بسیار مهم است.
دوران بارداری
اثر طلا بر بارداری یا شیردهی مشخص نیست. مطالعات بر روی حیوانات در زمینه استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص نشان می‌دهند که طلا ممکن است باعث نقایص مادرزادی شود. مطالعات حیوانی همچنین نشان می‌دهند که طلای تزریقی می‌تواند اثرات ناخواسته‌ای در مادران شیرده ایجاد کند. بنابراین اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در حال شیردهی هستید، در مورد خطرات و مزایای درمان با طلا با پزشک خود مشورت کنید.
کودکان
عملکرد طلا در درمان بیماریهای کودکان نیز بررسی شده است. طلای تزریقی و خوراکی به کودکان مبتلا به آرتریت روماتوئید جوانان (JRA) می‌شود و هنوز توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای استفاده در کودکان تأیید نشده است.
استفاده مجدد
استفاده مجدد از طلا ممکن است در بهبود بیماری مؤثر باشد؛ اما اگر استفاده قبلی از آن عوارض جانبی شدید ایجاد کرده است، نبایددوباره آن را مصرف کنید.
استفاده از الکل
در مورد الکل و درمان با طلا با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. اگر تنها دارویی که مصرف می‌کنید، تزریق طلا باشد. مصرف الکل ممکن است مشکلات معده را تشدید کند. همچنین اگر طلای خوراکی یا داروهای دیگری مانند NSAIDها یا پردنیزون (Prednisone) استفاده می‌کنید، ممکن است لازم باشد از الکل اجتناب کنید.
نکات مهم در مورد درمان طلا برای آرتریت
تجربیات و مطالعات برای استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص از جمله آرتریت، توجه به برخی نکات را به مصرف‌کنندگان گوشزد می‌کند: این نکات به دو دسته «کارهایی که باید انجام دهید و ندهید» تقسیم می‌شود.
کارهایی که باید انجام دهید:
- دارو را دقیقاً به مقدار و در زمان‌های مشخص‌شده توسط پزشک مصرف کنید.
- بروشور همراه دارو را بخوانید. اگر مشکل یا سوالی داشتید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
قبل از شروع درمان با طلا، به پزشک خود بگویید:
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در حال شیردهی هستید.
- اگر مشکلات سلامتی دیگری دارید.
- اگر داروهای تجویزی یا بدون نسخه دیگری مصرف می‌کنید.
- اگر قبلاً طلا مصرف کرده‌اید و چرا مصرف آن را متوقف کردید.
این اطلاعات را در مورد داروی خود بدانید:
- نام دارو چیست؟
- عوارض جانبی آن چیست؟
- چرا از آن استفاده می‌کنید؟
- چگونه به درستی آن را مصرف کنید؟
کارهایی که نباید انجام ندهید:
- بدون مشورت با پزشک، دوز دارو را کاهش یا مصرف آن را قطع نکنید.
بنیاد آرتریت و دپارتمان ارتوپدی دانشگاه واشنگتن هیچ برندی از داروهای نام تجاری یا عمومی را تایید نمی‌کنند.
نحوه استفاده از ترکیبات طلا برای درمان
مصرف ترکیبات طلا در درمان بیماریهای خاص باید تنها توسط پزشک مجربی که در استفاده از آن مهارت دارد، تجویز شود. زیرا خطر مسمومیت بالا و عوارض جانبی احتمالی خطرناک در کمین است. بسیار مهم است که درمان با این دارو از بیماری‌ای که برای درمان آن استفاده می‌شود، مشکل‌سازتر نباشد. قبل از شروع درمان با ترکیبات طلا، ارزیابی پایه‌ای شامل موارد زیر باید انجام شود:
- شمارش کامل سلول‌های خونی
- آزمایش عملکرد کلیه
- آزمایش عملکرد کبد
این آزمایش‌ها بایستی به‌طور منظم در طول درمان ادامه یابند. همچنین دوزهای مشابه با دوزهای استفاده شده برای درمان آرتریت روماتوئید تجویز می‌شوند. اگر هیچ بهبودی تا زمانی که دوز کل به ۱ گرم رسید حاصل نشد، درمان بایستی متوقف شود.
موارد منع مصرف طلا
در صورت داشتن شرایط زیر در درمان بیماری های خاص از طلا استفاده نکنید:
- بیماری کلیوی پیشرفته
- بیماری شدید و فعال کبدی
- سابقه حساسیت شدید به ترکیبات طلا
احتیاط‌های لازم قبل از درمان با طلا
هنگام تجویز طلا در درمان بیماری های خاص، موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
- حساسیت به هر دارویی؛ به ویژه واکنش‌های آلرژیک یا غیرمعمول به طلا یا فلزات دیگر
- بارداری
- شیردهی
- مشکلات پزشکی شامل بیماریهای خون یا رگ‌های خونی، بیماری کلیوی، بیماری التهابی روده
بازنگری در استفاده از داروهای مبتنی بر طلا
امروزه استراتژی‌های نوظهور در تغییر کاربردی داروها به منظور بهینه‌سازی توسعه درمان‌های جدید از ترکیبات تأیید شده و کم‌خطر، به کار گرفته می‌شوند. نمک‌های طلا، به‌ویژه اورانوفین نیز از این قاعده مستثنی نیستند. دو حوزه اصلی در فعالیت‌های این حیطه برجسته هستند.
- نخست: استفاده از نمک‌های طلا در برابر ویروس، باکتری یا انگل
- دوم: استفاده از طلا برای درمان سرطان که در آن نمک‌های طلا همراه با داروهای ضدسرطان دیگر برای اثرات افزودنی یا هم‌افزا تجویز می‌شوند.
مزایای نانوذرات طلا در نانو داروها
تشکیل نانوذرات طلا به صورت درجا می‌تواند مزایای زیادی در نانوداروها داشته باشد. نخست، تزریق طلای یونی می‌تواند به طور چشمگیری نفوذ ترکیبات طلا را به درون تومور بهبود بخشد. در حالی که نانوذرات طلا می‌توانند به سرعت اوپسونیزه شده و توسط ماکروفاژهای کبدی گرفته شوند یا توسط بافت‌های فیبروتیک و ماتریکس خارج سلولی متراکم اطراف تومور مسدود شوند، یون‌های طلا از اوپسونیزه شدن جلوگیری کرده و بسیار راحت‌تر درون تومور منتشر می‌شوند.
ما فرض می‌کنیم که تجویز طلای یونی همراه با تشکیل نانوذرات فعال شده با نور درجا در نواحی هدف می‌تواند یک تغییر پارادایم در داروهای مبتنی بر نانوذرات ایجاد کند. ما همچنین تأکید می‌کنیم که نمک‌های طلا توسط سازمان‌های بهداشتی تأیید شده‌اند، که تسهیل‌کننده انجام آزمایشات بالینی خواهد بود. اما علی‌رغم مزایای ذکر شده و چشم‌اندازهای هیجان‌انگیز، همچنان تحقیقات زیادی لازم خواهد بود.
بررسی علمی چالش‌های فعلی در نانومدیسین مبتنی بر طلا
براساس مقاله «درمان با طلا از گذشته تاکنون» (Gold based therapy: from past to present) که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است، علی‌رغم کاربردهای امیدبخش نانوذرات طلا در درمان بیماری های خاص، نگرانی‌های عمده‌ای استفاده از آنها در انسان را محدود می‌کند. سرنوشت نانوذرات طلا در بدن پیچیده است و هنوز به طور کامل روشن نشده است.
سمی بودن نانوذرات
سمی بودن نانوذرات، موضوع نگرانی عمده‌ای است؛ چراکه به پارامترهای متعددی از جمله ترکیب، شکل، اندازه، پوشش، بار، هیدروفوبیسیته، خواص مکانیکی، حلالیت و واکنش‌پذیری نانوذرات بستگی دارد. همچنین، سمی بودن نانوذرات به مسیر عبور آنها در بدن و محیط‌های بیولوژیکی مختلفی که با آنها مواجه می‌شوند، بستگی دارد. بنابراین، هر نوع نانوذره باید به‌طور جداگانه و سیستماتیک برای مسیرهای مختلف تجویز آن ارزیابی شود. مهم‌تر اینکه، به دلیل تجزیه آهسته نانومواد مبتنی بر طلا، ارزیابی‌های سم‌شناسی باید در طولانی‌مدت انجام شود.
نتیجه آزمایشات بالینی انجام شده بر نانوذرات طلا
مقالات متعددی در مورد تأثیر نانوذرات طلا در درمان بیماری های خاص وجود دارد، اما آیا تمام این مطالعات تأیید شده‌اند؟ به طور کلی، ۵۷ داروی مبتنی بر نانوفناوری توسط سازمان‌های بهداشتی آمریکا یا اروپا تأیید شده‌اند و ۹۰ مورد در مرحله آزمایش بالینی قرار دارند که نسبت به هزاران مقاله علمی منتشر شده هر ساله کم است. همچنین باید بدانید که بیشتر آنها متشکل نانوذرات آلی یا نانوذرات اکسید آهن هستند.
با این حال، هیچ نانوذره مبتنی بر طلا توسط سازمان‌های بهداشتی اروپا و آمریکا تأیید نشده و تنها چهار آزمایش بالینی انجام شده و در حال حاضر در مراحل اول یا دوم قرار دارند. سه مورد از آنها مربوط به درمان Aurolase است که توسط شرکت Nanospectra Biosciences توسعه یافته و این نانوذرات طلا برای درمان سرطان‌های سر و گردن، ریه و پروستات توسعه یافته‌اند. علاوه بر این، یک پلتفرم مبتنی بر نانوذرات طلا برای اسید نوکلئیک نیز برای درمان گلیوبلاست-وما در حال آزمایش است.
نتیجه آزمایش‌های بالینی نمک‌های طلا
بر خلاف نانوذرات طلا ، نمک‌های طلا توسط بیشتر سازمان‌های بهداشتی عمومی تأیید شده و برای دهه‌ها توسط بیماران استفاده شده‌اند. این نوع نمک‌ها امروزه نیز تحت بسیاری از آزمایش‌های بالینی قرار دارند. این تجربه طولانی استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص و پزشکی می‌تواند چشم‌اندازهای جدیدی برای داروهای نانویی مبتنی بر طلا باز کند.
موانع علمی و اقتصادی در استفاده از طلا برای درمان
استفاده از طلا در درمان بیماریهای خاص دارای چالش‌ها و محدودیت‌هایی است که نمی‌توان انها را نادیده گرفت. در جدول زیر مهم‌ترین آنها را بررسی می‌کنیم.
| موانع علمی و اقتصادی درمان با طلا | |
| چالش‌ها و موانع | توضیح |
| هزینه‌های بالای درمان | درمان‌های مبتنی بر طلا، مانند تزریق برای آرتریت روماتوئید، دارای هزینه‌های بالایی هستند. مثال: هزینه هفتگی تزریق طلا ممکن است تا ۳۰٫۸۹ دلار باشد که در مقایسه با داروهای دیگر هزینه بیشتری دارد. |
| عوارض جانبی | عوارضی نظیر بثورات پوستی، استوماتیت، کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون و مشکلات کلیوی ممکن است فرآیند درمان را متوقف کنند. |
چالش‌های فنی در استفاده از طلا در پزشکی
درمان با طلا در کنار چالش‌های علمی و اقتصادی، با برخی مشکلات فنی نیز مواجه است که نباید آنها را از قلم انداخت. مهم‌ترین این موارد عبارتند از:
- مسائل مربوط به توزیع زیستی
- فارماکوکینتیک
- پیچیدگی تولید نانوذرات طلا
- سمیت احتمالی نانوذرات طلا
به طور کلی، اگرچه طلا در درمان بیماری های خاص دارای پتانسیل بالایی است، اما از طرف دیگر، چالش‌های علمی، اقتصادی و فنی متعددی در این مسیر وجود دارد. بنابراین باید پیش از استفاده گسترده از درمان‌های مبتنی بر طلا این مشکلات برطرف شوند.
آینده استفاده از طلا در درمان بیماریهای خاص
داروی اورانوفین درحال حاضر در مرکز آزمایش‌های پیشرفته برای درمان برخی از سخت‌ترین بیماری‌ها مانند سرطان تخمدان و ایدز قرار دارد و کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده در حال حاضر ۱۴ مطالعه در سراسر جهان برای آرانوفین لیست کرده است. با عملیات «بازآفرینی دارویی» که قبلاً تأییدیه FDA را کسب کرده است، می‌توان مدت زمان و هزینه مراحل تحقیقاتی و آزمایشی را کاهش داد و آن را مقرون‌به‌صرفه‌تر و قابل‌دستیابی‌تر از کشف یک داروی جدید کرد، به‌طوری‌که بیماران سریع‌تر به درمان‌های جدید دسترسی پیدا کنند.
ویژگی‌های منحصر به فرد طلا در درمان بیماری های خاص، به ویژه در قالب نانوذره، آن را در خط مقدم توسعه نسل بعدی داروها و تشخیص‌ها برای مبارزه با برخی از چالش‌برانگیزترین بیماریهای جهان قرار داده است. قدرت چنین مقدار کمی از طلا کاملاً فوق‌العاده است.
چطور ممکن است طلا در درمان بیماریهای جدید نقش داشته باشد؟
نقش طلا در درمان بیماری خاص را به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن، نمی‌توان نادیده گرفت. از جمله کاربردها و عملکردهای مفیدی که صحت این موضوع را تأیید می‌کند، موارد زیر هستند:
- حامل دارویی: انتقال هدفمند داروها به سلول‌های بیمار توسط نانوذرات طلا
- تشخیص بیماری‌ها: به کارگیری طلا در توسعه حسگرهای زیستی و در نتیجه تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر بیماری‌ها
- ترمیم بافت‌ها: زیست‌سازگاری بالای طلا برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده
ترکیب طلا با فناوری‌های نوین پزشکی برای درمان بیماریهای خاص
با پیشرفت فناوری، نقش طلا در درمان بیماری های خاص از آنچه امروز می‌بینیم فراتر رفته و به شکل وسیع‌تری استفاده می‌شود. یکی از این موارد، ترکیب طلا با فناوری‌های نوین پزشکی است که در جدول زیر بررسی شده است.
| ترکیب طلا در فناوری‌های نوین پزشکی | |
| نانوپزشکی | کمک به عنوان عوامل تصویربرداری در مقیاس نانو |
| پزشکی شخصی‌سازی‌شده | کمک به توسعه درمان‌های متناسب با ویژگی‌های ژنتیکی و بیولوژیکی افراد |
| فناوری‌های پوشیدنی | بررسی کاربرد طلا در سنسورهای زیستی پوشیدنی برای نظارت بر وضعیت سلامت بیماران |
استفاده از طلا در پزشکی شخصی‌سازی‌شده
یکی از کاربردهای جذاب طلا در پزشکی شخصی‌سازی‌شده است که قصد دارد درمان‌هایی متناسب با ویژگی‌های فردی بیماران را ارائه می‌دهد. برای درک بهتر، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- تشخیص دقیق: نانوذرات طلا می‌توانند به‌عنوان نشانگرهای زیستی، بیماری را در مراحل ابتدایی تشخیص دهند.
- درمان هدفمند: ترکیبات طلا می‌توانند انتقال داروها به سلول‌های بیمار را به شکل هدفمند انجام دهند و اثربخشی درمان را بیشتر کنند.
- پایش مداوم: سنسورهای مبتنی بر طلا این قابلیت را دارند که به‌طور پیوسته وضعیت سلامت بیمار را بررسی و اطلاعات مورد نیاز درمان را فراهم کنند.
تجربه واقعی درمان با نمک طلا
برای درک بهتر کاربرد نمک طلا در درمان بیماری های خاص، بهتر است تجربیات واقعی را بررسی کنیم. درمان درد مفاصل به دو مرحله تقسیم می‌شد:
مرحله اول شامل یک تزریق در هفته یا دو قرص در روز به مدت ۲ تا ۳ ماه بود که در مجموع بین ۱ تا ۱.۵ گرم مصرف می‌شد. این مرحله زمانی است که بیماران کاهش درد مفاصل خود را مشاهده می‌کنند. پس از آن، می‌توان فرکانس تجویز دارو را کاهش داد. در پایان درمان، بیماران ممکن است در معرض چندین گرم طلا قرار گیرند که تا ۱۰ گرم می‌رسد. اثرات مفید درمان به‌تدریج کاهش یافته و با قطع درمان متوقف می‌شود.
عوارض جانبی نمک‌های طلا
فرآیند استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص، ممکن است طیف وسیعی از واکنش‌های نامطلوب را ایجاد کند که بر بسیاری از اندام‌ها تأثیر می‌گذارند. واکنش‌های نامطلوب شامل اثرات سمی شدید هستند که می‌توانند حتی منجر به مرگ بیمار شود. باید تأکید کرد که دو نوع عوارض جانبی باید تفکیک شوند.
نوع اول: نخست، عوارض جانبی هستند که با قطع درمان از بین می‌روند. این عوارض جانبی می‌توانند شدیدترین اشکال را به خود بگیرند، اما در بیشتر موارد قابل برگشت هستند. تزریق نمک طلا اغلب پس از بهبودی می‌تواند ادامه یابد.
نوع دوم: عوارض جانبی غیرشدید و بلندمدتی هستند که برگشت‌ناپذیر بوده و بازتاب تجمع طلا در بافت‌ها در طول زمان است.
عوارض جانبی متنوع هستند و می‌توانند بر پوست، مخاط، کلیه، خون، مغز استخوان، ریه، سیستم عصبی یا کبد تأثیر بگذارند. با این حال، شیوع آن به سختی قابل ارزیابی است. واکنش‌های نامطلوب برگشت‌ناپذیر عموماً در دوزهای تجمعی بالاتر از ۱.۵ گرم رخ می‌دهند و می‌توانند به دو شکل باشند. یکی از این اثرات، تغییر رنگ آبی تا خاکستری پوست است که به آن کریزیازیس گفته می‌شود.
نظرات پزشکان در مورد استفاده از طلا در پزشکی
از زمان استفاده از طلا در درمان بیماری های خاص، به خصوص در قالب نمک‌های طلا یا نانوذرات طلا سال‌های زیادی گذشته است. پزشکان معمولاً خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و ترمیم بافت طلا را تأیید می‌کنند. براساس مطالعه‌ای که در NIH (موسسات ملی بهداشت) منتشر شده، نمک‌های طلا در درمان آرتریت روماتوئید، تأثیرگذار بوده و در برخی شرایط منجر به تقویت پاسخ‌های ایمنی شده است.
آیا طلا می‌تواند به‌عنوان درمان مکمل مؤثر باشد؟
برخی از کارشناسان بر این باور هستند که طلا می‌تواند به‌عنوان درمان مکمل در کنار درمان‌های معمولی در نظر گرفته شود. مطالعه‌ای از PubMed نیز بیان می‌کند که ترکیب نانوذرات طلا با سایر درمان‌ها اثربخشی آنها در درمان سرطان را افزایش می‌دهد.
کاربرد پزشکی طلا در قرون وسطی چه بود؟
در قرون وسطی طلا در درمان بیماری های خاص نظیر صرع و مشکلات قلبی کاربرد داشت.
مهم‌ترین موارد منع مصرف طلا برای درمان بیماری چیست؟
بیماری کلیوی پیشرفته
بیماری شدید و فعال کبدی
سابقه حساسیت شدید به ترکیبات طلا
طلا چگونه سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند؟
طلا از طریق افزایش تولید آنتی‌بادی و بهبود واکنش‌های ایمنی، سیستم ایمنی را تقویت می‌کند.
فهرست مطالب
