سکه دریک یا داریک سکه‌ای است که در دوران هخامنشیان و از زمان داریوش اول در ایران استفاده می‌شده است. ایرانیان باستان جزو اولین افرادی در تاریخ بودند که سکه ضرب کردند. ضرب سکه باعث شد مبادله کالا به کالا تبدیل به مبادلات با سکه و پول شود؛ و این یکی از تغییرات اساسی بوده است که در زمان داریوش بزرگ به وجود آمده است. تاریخ شناسان می‌گویند که انحصار ضرب سکه در اختیار دولت بوده است و نمایندگان آن‌ها در کل کشور با اجازه دولت اقدام به ضرب سکه طلا می‌کرده‌اند. یکی از سکههای معروفی که در زمان هخامنشیان ضرب شده است، سکه دریک است. با ما در طلاین همراه باشید تا با سکه داریک و سکههای هخامنشی و ساسانی بیشتر آشنا شوید.
فهرست مطالب
سکه دریک چیست؟
سکه دریک یا داریک (Daric)، سکه‌ای بازمانده از دوران پرشکوه امپراطوری هخامنشیان و داریوش بزرگ است. این اثر باقی مانده از طلا ساخته شده و نقش حکاکی شده بر آن، شامل تصویری از پادشاه است که با لباس‌هایی بر تن و ابزار جنگی، زانو زده است. تنها یک روی این سکه حکاکی دارد و پشت آن خالی از نقش است. ارزش هنری و تاریخی این سکه بسیار بالاست و نشان‌دهنده تمدن پیشرفته و ذوق ایرانیان باستان است.
تاریخچه سکه دریک
سکه دریک یک نماد بسیار مهم تاریخی از ایران باستان است که ارزش هنری هم دارد. این سکه ریشه‌های عمیق فرهنگ و هنر این مرز و بوم را نشان می‌دهد. نمایانگر پادشاهی هخامنشیان که در دوره خود یکی از بزرگ‌ترین امپراطوری‌های جهان را تشکیل داده بودند. به خصوص در دوران پادشاهی داریوش بزرگ که نمادی از نیروی زمینی و قدرت نظامی بود و وسیله‌ای برای برقراری ارتباط با سایر کشورها.
طراحی خاص این سکه نشان از فرهنگ غنی و توانایی‌های خاص هنرمندان ایرانی است. به طوری که با گذشت چند هزار سال هنوز هم نقش باقی مانده بر روی سکه به وضوح خودنمایی می‌کند. دیدن همین سکه کافی است تا به ارزش و اعتبار دوران باشکوه هخامنشیان پی ببریم و در مورد تاریخ این مرز و بوم بیشتر مطالعه کنیم. البته تاریخچه طلا گسترده‌تر از دوران هخامنشیان است.
معنای دریک چیست؟
سکه دریک به داریک هم معروف است، اما به صورت دَریک خوانده می‌شود. این نام به گفته ارنست هرتسفلد بر اساس نام داریوش بزرگ در نظر گرفته شده است. ابراهیم پورداوود نیز که یکی از ایران‌شناسان بسیار معروف است، معتقد بود که این نام توسط یونانیان باستان به وجود آمده و منسوب به داریوش بزرگ است. در واقع یونانیان به این سکه “دریکوس” (Dreikos) می‌گفتند. دریکوس در لغت به معنی “داریوشی” است. برخی دیگر از تاریخ‌شناسان و پژوهشگران نیز معتقد هستند که این واژه از “ذَریگ” یا “زریگ” گرفته شده است. این لغت در زبان پارسی باستان به معنای “زرین” بوده است.
ویژگی‌های سکه دریک
سکه دریک به عنوان نمادی مهم از ایران دوران هخامنشیان و به خصوص دوران پادشاهی داریوش بزرگ، ویژگی‌های برجسته‌ای دارد. در ادامه این ویژگی‌ها را با هم مرور می‌کنیم.
- طراحی هنری: سکه دریک طلا با طراحی خاصی که دارد، هنوز هم یکی از جالب‌ترین سکههای تاریخی در جهان محسوب می‌شود. نقش برجسته این سکه با گشت سالیان سال هنوز هم به وضوح پیداست.
- نماینده تاریخ یک کشور: این سکه نشان از دوران حکومت هخامنشیان و امپراطوری داریوش بزرگ است. از ای سکه به عنوان یک شاهد تاریخی یاد می‌شود و پژوهشگران از آن به عنوان یک اثر برای مطالعات خود استفاده می‌کنند.
- نماد فرهنگی: سکه داریک یک نماد فرهنگی محسوب می‌شود. ابزار‌های نظامی مانند نیزه و کمان نشان از اهمیت قدرت نظامی در آن دوره را دارند.
- ارزش اقتصادی: سکه دریک علاوه بر مواردی که گفته شد، مهم‌تر از همه واحد پولی ارزشمند کشور در آن زمان بوده و تاثیر مهمی در مبادلات اقتصادی داشته است. همچنین این سکه برای سرمایه‌گذاری نیز مورد توجه بوده است.
- اثر تاریخی و فرهنگی: در نهایت سکه دریک نمادی از تاریخ و فرهنگ کشور ما ایران است. وجود این آثار باقی‌مانده از دوران پرشکوه ایران باستان، به نسل‌های آینده کمک می‌کند آگاهی بیشتری از تاریخ کشورشان داشته باشند.
- عیار، وزن و ابعاد: سکه دریک با خلوص بالایی که دارد، از این نظر منحصر‌به‌فرد است. عیار این سکه 23 (94%) بوده و ارزش بالایی هم به لحاظ معنوی و تاریخی و هم به لحاظ مادی دارد. وزن بالای آن نیز (35/8 – 42/8) در نوع خود جالب است. قطر آن هم 14 میلیمتر می‌باشد. برای دانستن درباره عیار توصیه می‌کنیم که عیار طلا را مطالعه کنید.
مشخصات سکه دریک در یک نگاه
| تاریخ ساخت | ۴۸۵ تا ۴۲۰ سال پیش از میلادمنسوب به خشایارشا و داریوش بزرگ |
| عیار | 23 (94%) |
| ابعاد | قطر 14 میلیمتر |
| وزن | 35/8 – 42/8 گرم |
| ارزش معنوی و فرهنگی | طراحی هنری، نماینده تاریخ کشور، نماد فرهنگی و تاریخی، ارزش بالای اقتصادی در آن دوران |
سکه های مشابه دریک در امپراطوری های دیگر
قطعا در پادشاهی‌های مختلف و امپراطوری‌هایی که در طول تاریخ در سرتاسر جهان وجود داشته است، سکههای زیادی ضرب شده است. برخی از این سکهها همانند سکه دریک هخامنشی شامل حکاکی‌هایی هستند و به عنوان یک واحد پولی با ارزش مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند. هر سکه نمایانگر تاریخ و تمدن کشور مخصوص به خود است و داستانی از سیر پیشرفت و اتفاقات مهم در آن دوران را بازگو می‌کند. برخی از مهم‌ترین سکههای تاریخی عبارتند از:
- استاترهای اسکندر مقدونی که سکههای بازمانده از دوران امپراطوری الکساندر هستند.
- سکههای امپراتوری رومی شامل دیناری‌ها و سسترتیوس‌‌ها
- سکههای قدیمی چینی مانند سکه های دیناستی های هان و تانگ
- سکههای امپراطوری بیزانس در دوران تقسیم امپراتوری روم
هر یک از این سکهها تاریخچه، هنر و ارزش خاص خود را دارند و نماد تاریخی یک ملت هستند.
تاثیر سکه دریک در زندگی امروزی
همانطور که گفتیم، سکه دریک نماد تمدن و شکوه امپراطوری هخامنشیان بوده و تا همین امروز هم تاثیر خود را در زندگی مردم ایران و فرهنگ آنان می‌گذارد. این تاثیرات عبارتند از:
- این سکه تاریخ دوران هخامنشیان باستان را بازگو می‌کند و از این جهت نماینده‌ای برای انتقال شکوه آن دوران به مردمان امروزی است.
- سکه دریک منبعی مهم برای تحقیقات باستان‌شناسان و محققان محسوب می‌شود تا درک بهتری از آن دوران داشته باشند.
- این سکه و سایر آثار تاریخی کشور در موزه‌ها و نمایشگاه‌ها به نمایش گذاشته می‌شود تا مردم از تاریخ کشور خود غافل نباشند و با آن آشنا شوند.
- نقوش برجسته روی این سکه و آثار دیگر منبع الهامی برای خلق آثار جدید هنرمندان است.
سخن پایانی
در این مقاله از سایت طلاین با سکه دریک هخامنشی آشنا شدیم. سکه دریک به عنوان یکی از آثار تاریخی باقی مانده از دوران ایران باستان و به خصوص امپراطوری قدرتمند هخامنشیان، نشانه‌ای از فرهنگ و تمدن آن دوران است. این سکه با نقوش جالبی که دارد و پیامی که از قدرت و شکوه دوران داریوش بزرگ به ما می‌رساند، می‌تواند نماینده افتخارآمیز ایران باستان، منبعی برای خلق آثار جدید هنری و یک تلنگر برای مطالعه تاریخ کشورمان باشد. در دنیای امروز هم می‌توانید با خرید طلای آب شده در پلتفرم‌هایی مانند طلاین سرمایه‌گذاری مطمئنی را تجربه کنید.
سوالات متداول
نام‌های دیگر سکه دریک چیست؟
سکه دریک با نام‌های دیگری مانند داریک، سکه داریوشی، درهم هخامنشی و دریک هخامنشی نیز شناخته می‌شود.
