سرمایه‌ گذار فرشته چیست؟

سرمایه‌ گذار فرشته به فرد یا افرادی که اطلاق می‌شود که با هزینه شخصی در استارتاپ‌ها یا کسب و کارهای نوپا سرمایه گذاری می‌کنند و در ازای این سرمایه گذاری بخشی از سهام را طبق توافق طرفین دریافت می‌کنند. به علاوه برخی از آن‌ها کنترل پروژه را نیز برعهده می‌گیرند.

هر شروع به ویژه شروع یک کسب و کار سختی و زمین خوردن‌های بسیاری را پیش رو دارد. از داشتن یک ایده بزرگ و نداشتن سرمایه کافی گرفته تا بسیاری موانع که در مسیر قرار می‌گیرد. برای اینکه یک ایده ناب به مرحله اجرا برسد، سرمایه گذار فرشته لازم است تا با اضافه کردن سرمایه بتواند ایده شما را به مرحله پایانی برساند و به شکل طبیعی در قبال این سرمایه اولیه پوئن‌های مثبتی را نیز دریافت می‌کند. با ما در طلاین همراه باشید تا بیشتر سرمایه گذار فرشته را بشناسید و یاد بگیرید که از چه راهی یکی از آن‌ها را برای کسب و کارتان جذب کنید.

منظور از سرمایه گذار فرشته چیست؟

سرمایه گذار فرشته چیست؟ سرمایه گذار فرشته (Angel Investor) همان‌طور که از نامش پیدا است، فرد یا گروهی از افراد متمولی هستند که همچون فرشته نجاتی بر مسیر کسب و کارها و استارتاپ‌های نوپا قرار می‌گیرند. این افراد با سرمایه گذاری در ازای دریافت سهام شرکت به افراد کمک می‌کنند ایده‌هایشان را به پیش ببرند.

سرمایه گذاران فرشته در مراحل اولیه رشد یک شرکت یا استارتاپ وارد می‌شوند و با تامین سرمایه اولیه به توسعه آن کار کمک می‌کنند. البته، میزان دریافت سهام و تزریق سرمایه یک موضوع کاملا قابل مناقشه است که طرفین معامله می‌توانند با توجه به نیازی که دارند با هم بر سر آن به توافق برسند که معمولا بین 20 تا 50 درصد سهام به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

در سال 2012، سرمایه‌ای که از سمت سرمایه گذارهای فرشته به استارتاپ‌ها و کسب و کارها داده شده، به طور میانگین حدود 600،000 دلار برآورد شده است. معمولا سرمایه گذارهای فرشته در استارتاپ‌هایی چون صنعت اینترنت، سلامت، موبایل و مخابرات، انرژی و تجهیزات آن، الکترونیک و خدمات مشتری و محصول سرمایه گذاری می‌کنند. بنابراین، می‌توان سرمایه گذار فرشته را به شکل زیر تعریف کرد. سرمایه گذار فرشته کسی است که:

• سرمایه اولیه کسب و کار یا استارتاپ شما را تامین می‌کند.
• سرمایه‌گذار فرشته در کنار در ازای تزریق سرمایه سهام دریافت می‌کند و گاهی در کنار سهام نیز می‌خواهد کنترلی بر عملکرد بیزینس یا استارتاپ شما داده باشد تا میزان ریسک سرمایه گذاری خود را به حداقل برساند.
• سرمایه سرمایه گذاران فرشته معمولا «شخصی» است و از طریق ارگان خاصی تامین نمی‌شود و ممکن است در چندین کسب و کار سرمایه گذاری کنند.
• این سرمایه گذاران با ریسک بالایی مواجه خواهند بود. چرا که ممکن است استارتاپ مورد نظر با شکست مواجه شود. به همین جها، سرمایه گذار فرشته فردی با قدرت و دامنه ریسک پذیری بالا است.  

تاریخچه مفهوم سرمایه گذار فرشته

کاربرد لغوی سرمایه گذار فرشته از تئاتر برادوی (Broadway Theater) سرچشمه می‌گیرد. درست جایی که افراد ثروتمند در واقع منابع مالی تئاترها را تامین می‌کردند تا تئاتر شهر سرپا بماند و بتواند هر شب برنامه اجرا کند. 

تا اینکه در سال 1978، ویلیام ویتزل، استاد وقت دانشگاه نیوهمپشایر در امریکا و بنیانگذار مرکز تحقیقات سرمایه گذاری آن، مطالعات پیشگامانه‌ای در زمینه «چگونگی جذب سرمایه اولیه توسط کارآفرینان در ایالات متحده»  را انجام دادند.

در این زمان او استفاده از واژه فرشته (Angel)، برای توصیف سرمایه گذارانی که از آن‌ها حمایت می‌کردند را باب کرد. واژه همترازی همچون حامی (Patron) نیز در هنر استفاده می‌شود که افرادی چون پاپ یا ملکه به موسیقی دانان،  مجسمه سازان، نقاشان و مانند آن کمک مالی می‌کردند. به این شکل که هر جا فرشته‌ای وجود داشته باشد، راهی برای پیشرفت و دیده شدن باز خواهد شد.

ویژگی سرمایه گذار فرشته چیست؟

همانطور که از تعاریف بالا مشخص است تا اینجا با مفهوم اینکه سرمایه گذار فرشته کیست آشنا شدید. اما این سرمایه گذار ویژگی‌هایی نیز دارد که شامل موارد زیر است.

ریسک پذیر اما حسابگر

سرمایه گذار فرشته در عین حال که توانایی ریسک کردن بالایی دارد. اما، بی‌فکر عمل نمی‌کند و سرمایه‌اش را در اختیار هر استارتاپی بدون برآورد نتیجه کار قرار نمی‌دهد. او با تحلیل دقیق بازار، تیم مورد نظر، چشم‌انداز کاری و میزان ریسک وارد سرمایه گذاری می‌شود. بدین ترتیب معمولا آن ها به دنبال بهترین سرمایه‌گذاری کم ریسک نیستند.

دارای تجربه کارآفرینی یا مدیریتی

معمولا افرادی که وارد مبحث سرمایه گذاری فرشته می‌شوند، افرادی هستند که قبلا صاحب کسب و کاری بوده‌اند و در آستانه بازنشستگی ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در این مسیر سرمایه گذاری کنند تا هم باعث رشد افراد کم تجربه شوند و هم ارزش سرمایه آن‌ها حفظ شود.

داشتن سرمایه شخصی زیاد

فردی برای سرمایه گذاری به شکل تزریق به یک کسب و کار و دریافت سهام اقدام می‌کند که سرمایه کافی برای این کار داشته باشد. در واقع برخلاف صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر، از سرمایه شخصی خودش استفاده می‌کند. در مجموع نیز سرمایه گذار فرشته با سرمایه‌گذاری خطرپذیر تفاوت دارد که در ادامه به طور مفصل به آن اشاره می‌کنیم. 

صبور و آینده نگر باشد

سرمایه گذاری فرشته به فردی احتیاج دارد که توقع بازگشت سریع پولش را نداشته باشد و بداند که حداقل سرمایه‌اش در بهترین حالت بین 3 تا 7 سال آینده بازمی‌گردد.

علاقه مند به نوآوری و فناوری جدید

یکی از ویژگی‌های سرمایه گذار فرشته این است که جذب ایده‌های نو می‌شود و زمان خود را برای آپدیت بودن صرف می‌کند تا از فناوری‌های جدید استقبال کند.

روحیه کمک و یادگیری دارد

اگرچه که سرمایه گذار فرشته معمولا شخصی است که قبلا مدیر یا کارآفرین بوده، اما، هرگز دست از یادگیری برنمی‌دارد و بدون حد و مرز سنی دوست دارد حتی از جوان‌ترها یاد بگیرد و به موفقیت بیشتر آن‌ها کمک کند.

اهل تصمیم گیری سریع است

سرمایه گذار فرشته برخلاف سرمایه‌گذاران سازمانی، فرآیند تصمیم‌گیری‌اش کوتاه، مشخص و سریع است. او در مدت زمان کم و با برآورد درست برای سرمایه گذاری تصمیم می‌گیرد.

وظایف سرمایه گذاران فرشته چیست؟

1. سرمایه گذار فرشته ترکیب بسیار ایده‌آلی برای کسب و کارهای کوچک در حال توسعه هستند که می‌خواهند خود را به لحاظ موقعیت شغلی بالا بکشند و از نردبان موفقیت بالا بروند. معمولا این سرمایه گذارها می‌توانند راهنمایی‌های بسیار مفیدی ارائه دهند. اما، این افراد چه وظایفی دارند؟ از جمله وظایف آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
2. تامین سرمایه (Seed Capital)
3. ارزیابی ایده و تیم کارآفرین برای کاهش میزان ریسک در سرمایه گذاری
4. ارائه مشاوره و انتقال تجربه مدیریتی به کارآفرین‌ها و استارتاپ‌های نوپا تا با دانش بازار بیشتر آشنا شوند.
5. ایجاد ارتباطات و شبکه سازی که رکن اساسی در ایجاد یک کسب و کار است تا تیم را به سرمایه گذاران بعدی معرفی کنند.
6. نظارت بر روند پیشرفت استارتاپ با برگزاری جلسه‌های ماهانه یا حضور در هیئت مدیره
7. حمایت روانی و انگیزشی از بنیان گذاران
8. مشارکت در تعیین استراتژی خروج که معمولا سرمایه گذار فرشته بعد از چند سال و با فروش سهام خود از مشارکت در پروژه کناره‌گیری می‌کند.
9. حفظ توازن میان کنترل و استقلال تیم تا هم در روند کار تیم دخالت نکند و هم اینکه در عین حال راهنمایی‌های خود را ارائه دهد.

مزایا و معایب سرمایه گذار فرشته

سرمایه گذاری فرشته وجه بزرگی دارد که همراه با معایب و مزایای خاصی است. سعی می‌کنیم در ادامه مزایا و معایب آن را معرفی کنیم.

مزایای سرمایه گذار فرشته

• دریافت سرمایه در مراحل اولیه حتی زمانی که هنوز درآمدی وجود ندارد.
• سرمایه گذارهای فرشته معمولا افراد با تجربه‌ای هستند که می‌توانند راهنمایی‌های با ارزشی به شما ارائه دهند.
• تصمیم گیری سریع نسبت به سرمایه گذاران خطرپذیر دارند.
• معمولا شرایط کاری دوستانه‌تر و صمیمی‌تری ایجاد می‌کنند. 
• از طریق شبکه سازی این سرمایه گذاران می‌توانید با افراد مهم دیگر در ارتباط باشید.
• بهترین روش برای استارتاپ نوپا
• برخلاف بانک‌ها، سرمایه‌گذاران فرشته وثیقه نمی‌خواهند.

معایب سرمایه گذار فرشته

• سرمایه ممکن است محدود باشد.
• اگر هماهنگی فکری نداشته باشید، ممکن است در تصمیم‌ها دخالت کند.
• اگر شبکه محدودی داشته باشد، در کار شما هم اثر گذار خواهد بود.
• در ازای سرمایه باید بخشی از سهام شرکت‌تان را واگذار کنید.
• پس از رشد شرکت، ممکن است در مراحل بعدی در کنار شما باقی نماند و خارج شود.

سرمایه گذار فرشته برای سرمایه گذاری به چه نکاتی توجه می کند؟

با توجه به اینکه سرمایه گذار فرشته بودن کاری ریسکی است و شما باید آینده کسب و کاری که می‌خواهید روی آن سرمایه گذاری کنید را نیز ببینید، باید به نکات مختلفی توجه کنید تا بتوانید به سلامت و با موفقیت از این مرحله عبور کنید و در ازای سرمایه گذاری در یک بیزینس، بدون آسیب دیدن سود خوبی نیز نصیب شما شود.

• اینکه ایده مورد نظر قرار است چه مشکلاتی را حل کند و چرا این ایده مهم است؟
• تیم موسس چه افرادی هستند. چرا که تیم حتی از ایده نیز مهم‌تر است. آیا افراد متعهدی در تیم وجود دارند یا خیر!
• تیم چه مهارت‌هایی دارد؟ آیا بازاریابی، مدیریت، پشتکار، سابقه اجرایی دارند یا خیر!
• اندازه بازاری که قرار است وارد شود چقدر است، بازار در حال رشد است یا اشباع شده و اینکه این استارتاپ نوپا تا چه حد می‌تواند بازار را تصاحب کند.
• مدل درآمدی کسب و کار به چه صورتی است؟ آیا مشخص و قابل گسترش است؟ حاشیه سود آن چقدر است؟
• استراتژی رشد آن به چه صورتی است؟ آیا می‌توان آن را در شهرها یا حتی کشورهای دیگر هم توسعه داد یا خیر
• پیشرفت فعلی کار به چه صورتی بوده است. کاربر فعال دارد؟ بازخورد مثبتی از بازار گرفته یا خیر؟

تفاوت سرمایه گذار فرشته و سرمایه گذاری خطر پذیر

سرمایه گذار فرشته و سرمایه گذار خطرپذیر در چندین مورد با هم تفاوت دارند که سعی می‌کنیم تفاوت آن‌ها را در یک جدول توضیح دهیم تا راه بهتری برای مقایسه آن‌ها وجود داشته باشد.

ویژگی‌ها	سرمایه گذار فرشته (angel Investor)	سرمایه گذار خطرپذیر (Venture Capital)
منبع سرمایه	سرمایه شخصی خودش	سرمایه جمع‌آوری‌شده از شرکت‌ها و صندوق‌ها
میزان سرمایه گذاری	معمولاً بین ۵۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان (در ایران)	معمولاً از چند میلیارد تومان به بالا
مرحله ورود	مراحل اولیه استارتاپ (ایده یا نمونه اولیه)	مراحل رشد و توسعه کسب‌وکار
ریسک پذیری	بسیار بالا – چون در مراحل اولیه ورود می‌کند	نسبتاً کمتر – چون پس از اثبات مدل کسب‌وکار سرمایه‌گذاری می‌کند
نقش در مدیریت	معمولاً مشارکت فعال دارد و تجربه خود را در اختیار تیم می‌گذارد	اغلب نقش نظارتی و مدیریتی رسمی دارد (عضو هیئت‌مدیره و گزارش‌گیری مالی)
هدف اصلی	حمایت از نوآوری و بازده بلندمدت	سود مالی بالا و رشد سریع سرمایه
مدت زمان خروج از سرمایه گذاری	5 تا 7 سال	3 تا 5 سال
انعطاف پذیری در قرارداد	زیاد؛ گاهی بر اساس اعتماد و رابطه مستقیم	کم‌تر؛ قراردادهای رسمی و حقوقی پیچیده دارد
نوع استارتاپ های هدف	استارتاپ‌های نوپا با ریسک بالا و ایده خلاقانه	استارتاپ‌های در حال رشد با درآمد و مشتری واقعی

چگونه یک سرمایه گذار فرشته پیدا کنیم؟

برای جذب سرمایه گذار از نوع فرشته باید این نکته را در ذهن داشته باشید که فرد درست و مناسبی را انتخاب کنید. از همین رو پیش از انتخاب بهتر است به پرسش های زیر توجه کنید.

• چه مقدار سرمایه قرار است به اشتراک بگذارد؟ 
• چه مقدار از سهام را در قبال مقدار سرمایه از شما طلب می‌کند؟
•  سرمایه گذار فرشته تا چه حد و چگونه در تصمیم گیری‌های روزانه وارد عمل خواهد شد؟
• تا چه اندازه فرد موفق با روابط بسیار است که می‌تواند برای کسب و کار شما مفید باشد؟

 بعد از برآورد این موارد بهتر است به موارد زیر توجه کنید تا بتوانید سرمایه‌گذار فرشته پیدا کنید.

1. در پلتفرم‌ها و شبکه‌های آنلاین مانند انجل لیست (Angel List)، گاست (Gust)، سید اینوست (Seed Invest)، کرانچ بیس (Crunch base) یا لینکدین با جستجوی کلمه سرمایه‌گذار فرشته (angel Investor) سرمایه گذاران را پیدا کنید.
2. در رویدادهای استارتاپی شرکت کرده و با شتاب دهنده‌ها مراوده داشته باشید.
3. سعی کنید شبکه سازی کنید و از طریق معرفی یکی از سرمایه گذاران فرشته به دیگری فرد مورد نظر را پیدا کنید.
4. قبل از اینکه به سراغ سرمایه‌گذارهای فرشته بروید باید بین 10 تا 12 اسلاید کاربردی و مهم در زمینه ایده پردازی، بازار هدف، مدل درآمدی، پیش بینی مالی و درخواست سرمایه داشته باشید.
5. باید بیزینس مدل یا حداقل نسخه اولیه از کارتان را ارائه دهید تا سرمایه گذار بداند که در چه کاری قرار است وارد شود و با اعتماد بیشتر وارد عمل شود.
6. برای باز کردن سر صحبت نیز سعی کنید با یک ایمیل کوتاه و حرفه‌ای تمرکز خود را روی معرفی و مشکلی که ایده شما می‌تواند در بازار  حل کند را توضیح دهید. نشان دهید که تیم قوی و حرفه‌ای دارید و شفاف صحبت کنید.

لیست معروف ترین سرمایه گذاران فرشته در جهان

در ادامه لیستی از معروف‌ترین سرمایه گذاران فرشته در جهان را به همراه برخی از سرمایه گذاری‌هایشان را معرفی خواهیم کرد.

• ناوال راویکانت (Naval Ravikant): سرمایه گذاری در اوبر (Uber) و توییتر (Twitter)
• ران کانوی (Ron Conway): که به گادفادر سیلیکون ولی معروف است، سرمایه گذاری در گوگل (Google) و فیس بوک (Facebook)
• سیان بانیستر (Cyan Banister): سرمایه گذار بانوی فعال، سرمایه گذاری در اسپیدایکس (SpaceX)
• اسکات بانیستر (Scott Banister): سرمایه گذاری در پی پال (Paypal)
• الکسیس اوهانیان (  Alexis Ohanian): سرمایه گذاری در ردیت (Reddit)
• فابریس گریندا (Fabrice Grinda): سرمایه گذار بین‌المللی در آمریکا، اروپا و آسیا

لیست سرمایه گذاران فرشته در ایران

می‌توان سرمایه گذار فرشته در ایران را به این اشخاص حقوقی معطوف کرد:

• نازنین دانشور سرمایه گذار استارتاپ تخفیفان
• گروه سرمایه گذاری نیک اندیش
• دیجی آوران
• آیسانا
• پارس نوین
• پارسانو
• تامین کنندگان رئال

سخن پایانی

اگر در اوایل شروع یک استارتاپ یا بیزینس هستید و به دنبال سرمایه گذار می‌گردید، بهترین سرمایه‌گذار، سرمایه گذاران فرشته‌اند که می‌توانن با سرمایه گذاری و دریافت بخشی از سهام شرکت به شما کمک کنند تا ایده خود را عملی کنید. این نوع سرمایه گذاری روش‌های خاصی را می‌طلبد و برای انتخاب طرفین نیاز به دانش کافی است که سعی کردیم در بالا به همگی با جزئیات اشاره کنیم. اگر هم به دنبال سرمایه گذاری شخصی در زندگی خود هستید، طلاین در کنار شما عزیزان است.  با خرید طلای آب‌شده در طلاین می توانید سرمایه‌گذاری امنی را تجربه کنید.

سوالات متداول

منابع: indeed.com / investing.com / wix.com