آیا خرید طلای آب شده قانونی است؟ بله؛ خرید و فروش طلای آب شده در ایران غیرقانونی نیست و اگر از مسیرهای مجاز و همراه با فاکتور معتبر انجام شود، هیچ منع و محدودیتی ندارد. بسیاری از پلتفرمهای رسمی مثل طلاین نیز همین معامله را با پشتوانه طلای فیزیکی و زیر نظر قوانین کشور ارائه میکنند.
فهرست مطالب
با این حال، به دلیل حساسیت این نوع طلا و تفاوت آن با مصنوعات، قوانین و نکات مهمی وجود دارد که هر خریدار باید از آنها آگاه باشد. در ادامه به صورت دقیقتر توضیح میدهیم که چرا خرید طلای آب شده قانونی است، چه مقرراتی بر آن حاکم است و چگونه میتوان با خیال راحت در این بازار سرمایهگذاری کرد.
آیا خرید و فروش طلای آب شده ممنوع است؟
خیر، از نظر قانون، خرید و فروش طلای آب شده ممنوع نیست و به خودی خود جرم محسوب نمیشود. از جمله دلایل قانونی بودن آن به شرح زیر است:
- مطابق آخرین مواضع نهادهای صنفی و مسئولان بازار طلا در ایران، «خرید و فروش طلای آب شده از نظر قانونی ممنوع نیست».
- همانطور که در گزارشهای اخیر آمده، اگر معاملات با فاکتور رسمی، رعایت عیار مجاز و انجام در واحدهای دارای مجوز صورت بگیرد، هیچ منع قانونی برای فروش طلای آب شده وجود ندارد.
چرا گاهی گفته میشود خرید طلای آب شده ممنوع است؟
دلیل اصلی این تلقی، تفاوت میان طلای آب شده استاندارد و مصنوعات طلا است. برخی اعضای صنف، به خصوص اتاق اصناف ایران، معتقدند طلای آب شده ماده اولیه طلاسازی است و نباید مستقیما به دست مصرفکننده نهایی برسد.
به همین دلیل، برخی بخشنامهها و نظرات صنفی توصیه میکنند معاملات طلای آب شده فقط بین تولیدکننده و طلافروش یا صنعتگر حرفهای انجام شود و به دست مصرفکننده عادی نرسد.
در نتیجه، خرید و فروش طلای آب شده ممنوع نیست، ولی قانونی بودن آن مشروط است به:
- انجام معامله در واحد دارای مجوز
- دریافت فاکتور رسمی
- رعایت حداقل عیار مجاز برای آبشده (بر اساس مصوبات اتحادیه)
بنابراین در مواجهه با سوال آیا خرید و فروش طلای آب شده ممنوع است؟ جواب به وضوح منفی است.
دلایل قانونی بودن خرید و فروش طلای آب شده
خرید و فروش طلای آب شده در ایران تحت شرایطی، از نظر قانونی مجاز است و چندین دلیل و مبنای حقوقی و صنفی وجود دارد که این موضوع را تایید میکنند. در ادامه مهمترین دلایل و چارچوبهای قانونی و صنفی را بررسی میکنیم.
تصریح مراجع صنفی: خرید طلای آب شده ممنوعیت قانونی نیست
طبق گفته مقامات صنفی، معامله طلای آب شده از نظر قانونی ممنوع نیست.
حتی رئیس اتحادیه طلا و جواهر ایران نیز اعلام کرده است که: «خرید و فروش طلای آب شده ممنوع نیست.»
با این حال باید بدانید که در اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر، مصوبهای وجود دارد مبنی بر این که واحدهای صنفی حق فروش طلای آبشده به مردم عادی و اشخاص را ندارند و از آنجایی که کار بر روی طلای آبشده یک فعالیت تخصصی مربوط به سازندگان طلا است در نتیجه خرید و فروش آن میان فروشندگان صنفی طلا و سازندگان مصنوعات طلا و جواهر مرسوم است.
اما در مجموع و اساسا قانون کلی وجود ندارد که خرید یا فروش طلای آب شده را برای عموم مردم منع کند و مطابق با قوانین اصلی امکان خرید و فروش عادی میان مردم نیز وجود دارد. چنین تردیدهایی سبب شده که شایعات مختلفی نیز درباره طلای آبشده ایجاد شود. به طور مثال برخی معتقدند که طلای آبشده تاریخ انقضا دارد. برای رفع این تردید نیز میتوانید مقاله آیا طلای آب شده تاریخ انقضا دارد را مطالعه کنید.

وجود مقررات صنفی و فنی با هدف شفافیت و حفاظت از حقوق خریدار
برای اینکه خرید و فروش طلای آب شده قانونی و معتبر باشد، باید اصولی رعایت شود که آنها در مقررات صنفی و توصیههای فعالان بازار توسط فروشندگان و اتحادیهها تعیین شدهاند:
- فاکتور رسمی: معامله باید با فاکتور رسمی انجام شود. فاکتور باید شامل اطلاعات فروشنده، آدرس واحد صنفی، وزن، عیار و قیمت باشد. این امر تضمین میکند که در صورت بروز مشکل خریدار قادر به پیگیری خواهد بود.
- عیار مجاز: بر اساس مصوبه صنفی، طلای آب شده با عیاری کمتر از حد مجاز رسمیت ندارد. بنابراین معامله باید با طلایی انجام شود که عیار آن مطابق قانون تعیین و ریگیری شده باشد.
- ریگیری و اصالت سنجی: طلای آب شده باید مورد ریگیری یا آزمایش عیار قرار گیرد و دارای کد معتبر باشد. این کار از تقلب و فروش طلای نامرغوب جلوگیری میکند.
- فروش توسط واحد دارای مجوز: فروشنده باید دارای مجوز صنفی یا مجوز صنفی تجاری معتبر باشد. معاملات از طریق واحدهای غیرمجاز ریسک دارند و از نظر قانونی قابل پیگیری نیستند.
معافیت از اجرت ساخت و مالیات ارزش افزوده برای طلای آب شده
یکی از تفاوتهای مهم بین طلای آب شده و زیورآلات طلا این است که طلای آب شده اجرت ساخت طلا ندارد. بنابراین هنگام فروش یا خرید، خریدار مجبور به پرداخت هزینه ساخت و اجرت نیست. همچنین طبق برخی مقررات، اصل طلا (از جمله طلای آب شده) از مالیات بر ارزش افزوده معاف است. بنابراین فروش آن نیازی به محاسبه مالیات بر ارزش افزوده ندارد.
این دو نکته باعث میشود طلای آب شده به صورت کالا سرمایهای بدون هزینههای اضافی نسبت به مصنوعات، قابل معامله باشد. موضوعی که در قوانین خرید طلای آب شده بسیار مورد توجه است.
امکان معامله قانونی حتی برای عموم
اگرچه برخی اعضای صنف و فعالان بازار هشدار میدهند که طلای آب شده کالایی تخصصی است و مناسب مصرفکننده عادی نیست، اما از منظر قانونی مشروط بر رعایت مقررات، هیچ منع صریحی علیه خرید توسط افراد عادی وجود ندارد.
به این معنی که افراد غیرحرفهای نیز میتوانند خرید کنند. تنها توصیه برای آنها این است که در انتخاب فروشنده دقت داشته باشند و دریافت فاکتور و استعلام عیار را جدی بگیرند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
قوانین صادرات و واردات طلای آب شده
مطابق مقررات گمرک ایران، صادرات طلای آب شده بدون مجوز رسمی از بانک مرکزی امکانپذیر نیست و صادرکنندگان باید گواهی منشا طلا و گزارش ریگیری معتبر ارائه دهند. بسیاری از کشورها برای ورود طلا، الزاماتی مثل استاندارد 24 عیار و گواهی معتبر دارند که رعایت نشدن آن موجب توقیف محموله میشود.
چگونه به صورت قانونی در طلای آب شده سرمایهگذاری کنیم؟
سرمایهگذاری در طلای آب شده یکی از روشهای محبوب برای حفظ ارزش داراییها و کسب سود از نوسانات بازار طلا است. اما برای اینکه این سرمایهگذاری به صورت قانونی و مطمئن انجام شود، لازم است چند نکته کلیدی را رعایت کنید.

انتخاب پلتفرم معتبر
اولین قدم برای سرمایهگذاری در طلای آب شده، انتخاب یک پلتفرم معتبر و قانونی است. توجه داشته باشید که دارا بودن پروانه کسب معتبر از اتحادیه طلا و جواهر یک ضرورت است. پلتفرمهایی مانند طلاین به عنوان یکی از گزینههای مطمئن، امکان خرید طلای آب شده را با پشتوانه فیزیکی و ارائه فاکتور معتبر فراهم میکنند. این موضوع به شما اطمینان میدهد که خرید شما قانونی است و در صورت نیاز به فروش مجدد، میتوانید با خیال راحت اقدام کنید. در همین راستا میتوانید مقاله طلاین چگونه اعتماد کاربرانش را جلب میکند را مطالعه کنید.
الزام به ثبت معاملات برای جلوگیری از اتهام پولشویی
طبق آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی، طلافروشان موظف هستند معاملات بالای یک سقف مشخص (معمولا 150 میلیون ریال) را در سامانههای نظارتی مانند سامانه مودیان یا سامانه مالیاتی ثبت کنند. این ثبت باعث میشود منشأ پول مشخص باشد و معامله شبهه پولشویی نداشته باشد.
احراز هویت خریدار در معاملات با رقم بالا
در مواردی که خرید رقم بالایی دارد، علاوه بر دریافت کد ملی، برخی واحدها طبق دستور اتحادیه، آدرس محل سکونت و شماره تماس معتبر را نیز ثبت میکنند. این اطلاعات در صورت درخواست مراجع نظارتی باید قابل ارائه باشد و فروشنده موظف است آنها را تا پایان دوره پنج ساله بایگانی کند.
بررسی قیمتها و نوسانات بازار
قبل از خرید، حتما قیمتهای روز طلا را بررسی کنید. نوسانات قیمت طلا تاثیر زیادی بر سود شما دارد. منابع معتبر مانند سامانه اتحادیه طلا و جواهر اطلاعات دقیقی در این زمینه ارائه میدهند.
دریافت فاکتور معتبر
هنگام خرید طلای آب شده، حتما فاکتور معتبر دریافت کنید. این فاکتور باید شامل جزئیات خرید، وزن طلا، عیار و نام فروشنده باشد. داشتن فاکتور معتبر در آینده به شما کمک خواهد کرد تا در صورت نیاز به فروش یا حتی پیگیریهای قانونی، مستندات لازم را داشته باشید.
آشنایی با قوانین مالیاتی
یکی از نکات مهم دیگر، آشنایی با قوانین مالیاتی مربوط به خرید و فروش طلاست. در ایران، خرید و فروش طلا مشمول مالیات بر ارزش افزوده است. بنابراین، بهتر است قبل از سرمایهگذاری، اطلاعات کافی در این زمینه کسب کنید.
تنوع در سبد سرمایهگذاری
هر چند که طلا به عنوان یک دارایی امن شناخته میشود، اما همیشه بهتر است که سبد سرمایهگذاری خود را متنوع نگه دارید. چرا که سرمایهگذاری در سایر داراییها ریسک شما را کاهش داده و به افزایش بازدهی کمک شایانی میکند.
سخن پایانی
در این مقاله از طلاین به پرسش مهم آیا خرید طلای آب شده قانونی است؟ پاسخ دادیم که این نوع معامله در صورت رعایت مقررات، کاملا قانونی و مطمئن است. آنچه اهمیت دارد، نه خود طلای آب شده، بلکه چگونگی خرید آن است.
وقتی معامله با فاکتور معتبر، از مسیرهای دارای مجوز و همراه با استعلام عیار انجام شود، نه تنها نگرانی وجود ندارد، بلکه این شکل از سرمایهگذاری یکی از شفافترین و کمهزینهترین روشهای ورود به بازار طلا است.
سوالات متداول
1. مهمترین قوانین خرید و فروش طلای آب شده چیست؟
مهمترین قوانین شامل خرید از فروشنده دارای مجوز، دریافت فاکتور رسمی با ذکر وزن و عیار و اطمینان از عیار معتبر و ریگیری است. البته معاملات بالای 150 میلیون هم باید ثبت شود و استعلام کد انگ طلا هم الزامی محسوب میشود. اگر این موارد رعایت شود، معامله طلای آب شده کاملا قانونی و قابل پیگیری است.
2. آیا قوانین خرید و فروش طلای آب شده با سایر انواع طلا متفاوت است؟
بله؛ چون طلای آب شده ماهیت سرمایهای دارد، حساسیت روی عیار، ریگیری و شفافیت معامله بیشتر است. همچنین برخلاف زیورآلات، این طلا اجرت ساخت و مالیات بر ارزش افزوده ندارد و مقررات آن بیشتر بر اصالت و استاندارد عیار تمرکز دارد. از طرفی، عیار طلای آب شده متغیر است و حداقل باید 640 باشد، یعنی الزاما 750 نیست.